بررسی تطبیقی نظام حکومتی ایران ساسانی در دوره ی اردشیر یکم (224-240م) و شاپور یکم (239-272م)

نگاهی به متصرفات انیرانی ساسانی در قفقاز جنوبی بر اساس داده‌های باستان‌شناختی

قفقاز جنوبی، به عنوان بخشی از ایران فرهنگی دوره‌ی ساسانی (224-651 م.)، در زمره‌ی سرزمین‌های ایرانشهر قرار گرفت. بنا بر مدارک نوشتاری ساسانی، این منطقه با عنوان سرزمین‌های انیرانی شناخته می‌شود. از زمان شاپور یکم (241-272م.)، اصطلاحاتی چون ایرانشهر، ایران و انیران را در سنگ‌نبشته‌های ساسانیان مشاهده می‌کنیم. استفاده از این واژه‌های جدید نشانگر تصرف سرزمین‌های غربی و شمال غربی شاهنشاهی در نتیجه ...

تحلیلی بر بحران‌های بزرگ شاهنشاهی ساسانی در اواخر سدة سوم میلادی (آشوب خانگی؛ شکست در برابر رومیان)

دولت ساسانی از هنگام تأسیس در سال 224 م در قبال همسایة غربی خود سیاستی تهاجمی در پیش گرفت؛ چنان‌که توانست در زمان پادشاهان نخستین خود (به­ویژه شاپور یکم) شکست­هایی را بر روم وارد سازد، ولی این سیاست در زمان جانشینان شاپور یکم تا زمان روی کارآمدن شاپور دوم، دچار فترت شد؛ در این دورة زمانی، شاهنشاهی ساسانی با بحران‌هایی روبه­رو شد که سیاست خارجی آنها را تحت­تأثیر خود قرارداد؛ بنابراین، با توجه به...

کتابداران قرن بیست و یکم

ساسان خُوَدای؛ چهره ای تاریخی یا افسانه ای؟

بیشتر پژوهندگان تاریخ دورۀ ساسانیان در دهه های گذشته، همداستان با شماری از بزرگ ترین تاریخ نویسان دورۀ اسلامی که در گزارش تاریخ ساسانیان، محتوای خداینامه تاریخ ملّی ایرانیان باستان را بازتاب می دهند، پذیرفته اند که ساسان، نگهبان آتشکدۀ آناهیتا در اصطخر فارس، پدر بابک و نیای اردشیر یکم (240 ـ 224م.)، بنیان گذار شاهنشاهی ساسانی بوده است. از سوی دیگر، شاپور یکم (270 ـ 240م.) در سنگ نوشتۀ کعبۀ زردشت...

مناسبات ایران و یونان در دوره هخامنشیان از ابتدا تا پایان سلطنت اردشیر یکم "424-559 ق.م"

این رساله مشتمل بر هفت اصل است که در فصل اول به نقد و بررسی مهمترین منابع و ماخذی که درباره مناسبات ایران و یونان موجود است ، پرداخته شده و نقاط ضعف و قوت هر کدام بیان گردیده است . سعی شده که بیشتر از منابع اولیه استفاده شود تا نتیجه ای نزدیک واقع بدست آید. در فصل دوم سیر مهاجرت آریایی ها به ایران بررسی شده که بطور کلی چه عواملی باعث مهاجرت آنها شده و اینکه پس از مهاجرتشان در کدام نواحی ایران س...

پژوهشی درباره فرمانروایی هرمزد یکم؛ شاهنشاه ایران و انیران

با مرگ شاپور یکم(240 تا 270 میلادی)، فرزند و ولیعهد او، هرمزد اردشیر، پادشاه گستره پهناور ایرانشهر شد.هرمزد اردشیر در جنگ‌های پدرش با رومی‌ها در ارمنستان، سوریه، کیلیکیه و کاپادوکیه توانایی‌های جگی خود را نشان داده بود و هنگامی که شاپور در سال 252 میلادی، سرزمین ارمنستان را گشود، هرمزد با لقب بزرگ شاه ارمنیه به فرمانروایی ارمنستان برگزیده شد.با همه تردیدهایی که درباره بزرگ‌تر بودن شاهزاده هرمزد...