بررسی پتانسیل چند گیاه آبزی برای جذب فلزات سنگین آرسنیک و کادمیوم از آب های آلوده با شوری مختلف

به منظور بررسی پتانسیل آزولا، ترتیزک و عدسک آبی در جذب کادمیوم و آرسنیک از محلول های غذایی با شوری های مختلف، شش آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه تحقیقاتی گروه خاکشناسی دانشگاه زنجان اجرا شد. در این آزمایش ها سطوح مختلف کادمیوم محلول غذایی عبارت بودند از صفر ، 5 ، 10 ، 20 ، 40 و 80 میلی گرم در لیتر و آرسنیک عبارت بود از صفر ، 5 ، 10 ، 20 ، 40، 80 و 160 میلی گرم در لیتر مصرف گردید. و غلظت کلرور سدیم در محلول غذایی عبارت بود از صفر ، 10 ، 20 ، 40 و 80 میلی مولار که به محلول غذایی اپستین اضافه گردید. پس از ساخت محلول های غذایی با شوری و غلظت های مختلف کادمیوم یا آرسنیک سه گیاه آبزی آزولا، ترتیزک و عدسک آبی به مدت سی روز در آن ها پرورش داده شدند. نتایج نشان داد که وجود آلاینده های آرسنیک، کادمیوم و شوری باعث کاهش سرعت رشد نسبی گیاهان مورد مطالعه و حتی مرگ آن ها در غلظت های بالای شد. بطوریکه در تیمار شاهد یا سطح صفر این آلاینده ها سرعت رشد نسبی هر سه گیاه حداکثر (بترتیب 1/43، 0/75 و 0/37 درصد در روز) بود. گیاهان مورد مطالعه غلظت های بالایی از عناصر سنگین آرسنیک و کادمیوم را در بافت های خود جمع آوری نمودند. بررسی تأثیر شوری (از منبع کلرور سدیم) بر غلظت آرسنیک و کادمیوم بافت های گیاهی نشان داد که شوری محلول غذایی غلظت کادمیوم بافت های گیاهیی را افزایش داد. بطوریکه بیشترین غلظت کادمیوم گیاه آزولا از تیمار 40 میلی گرم کادمیوم و 80 میلی مول کلرور سدیم در لیتر با میانگین 3470/8 میلی گرم در کیلوگرم بدست آمد. درصورتیکه بیشترین غلظت کادمیوم ترتیزک و عدسک آبی از تیمار 80 میلی گرم کادمیوم و 80 میلی مول کلرور سدیم در لیتر بترتیب با میانگین های 4220/53 و 4137/23 میلی گرم در کیلوگرم اندازه گیری گردید. نتایج همچنین نشان داد که شوری باعث کاهش غلظت آرسنیک در گیاهان مورد مطالعه شد بطوریکه کمترین غلظت آرسنیک در هر سه گیاه از سطح صفر آرسنیک و بیشترین غلظت آرسنیک از تیمار 160 میلی گرم آرسنیک و صفر میلی مول نمک در لیتر بترتیب با میانگین های 3176/51، 3459/73 و 1229/45 میلی گرم در کیلوگرم برای گیاهان آزولا، ترتیزک و عدسک آبی بدست آمد. در این تحقیق تأثیر آرسنیک، کادمیوم و شوری، اثرات متقابل آن ها بر جذب عناصر غذایی نیز مورد مطالعه قرار گرفت