بررسی حساسیت تعدادی از ارقام سیب زمینی به عامل اسکب معمولی سیب زمینی (streptomyces spp.)

در حال حاضر بیش از 80 درصد فعالیت های کشاورزی در جهان در ارتباط مستقیم با تولید غذای بشر صورت می گیرد. سیب زمینی یکی از منابع مهم تأمین کننده غذای انسان است که بخش قابل توجهی از تولید سالیانه آن توسط عوامل بیماری زای گیاهی از بین می رود. جرب معمولی سیب زمینی که توسط چندین گونه از جنس streptomyces ایجاد می شود از جمله بیماری های باکتریایی مهم سیب زمینی به شمار می آیند. در این تحقیق عکس العمل تعدادی از ارقام سیب زمینی نسبت به باکتری عامل جرب معمولی سیب زمینی غالب در استان چهارمحال و بختیاری (streptomyces scabies) ارزیابی گردید. بدین منظور پس از جداسازی و شناسایی گونه شایع باکتری در منطقه، واکنش نه رقم سیب زمینی که سطح زیر کشت بیشتری را در مناطق را به خود اختصاص دادند، در شرایط گلخانه به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار مورد بررسی قرار گرفت، ارزیابی با استفاده از خصوصیات کمی و کیفی گیاه و شاخص های بیماری زایی باکتری انجام شد. تجزیه واریانس و مقایسه میانگین نتایج حاصل، نشان دهنده تفاوت معنی دار در بسیاری از شاخص های رشدی (طول ساقه و ریشه، وزن تر و خشک ساقه و ریشه، غده)، کیفی (درصد ماده خشک، نشاسته و قند) و بیماری زایی (درصد علائم جرب روی غده، درصد غده های آلوده و جمعیت باکتری در خاک) در ارقام مورد بررسی بود. با این حال میزان تأثیر باکتری بر شاخص های مذکور متفاوت بود. به نحوی که اثر باکتری روی شاخص هایی همچون طول و وزن تر و خشک اندام های هوایی بسیار کم و تأثیر آن روی شاخص هایی چون وزن غده، درصد ماده خشک و نشاسته بیشتر بود. شدت علائم اسکب و جمعیت باکتری نیز در بعضی ارقام مثل اگریا بالا و ارقامی همچون سانته بسیار پایین بود. واکنش متفاوت ارقام به بیماریزایی باکتری با تعدادی از خصوصیات فیزیکوشیمیایی رقم (ترکیب شیمیایی غده، ضخامت پریدرم و آرایش عدسک ها) در ارتباط بود.