بررسی سازوکارهای روان شناختی و جامعه شناختی خودکشی در روندهای نظری و پژوهشی

خودکشی و اقدام به خودکشی یکی از آسیب های اجتماعی به شمار می آید، این پدیده سالیان دراز از روابط عشیره ای و بدوی تا روابط پیچیده شهر های امروزی و دنیای صنعتی، گریبان گیر بشریت بوده است؛ و بار سنگین زیان های مادی و معنوی این پدیده را به هیچ عنوان نمی توان نادیده گرفت؛ این پژوهش با هدف بررسی علل روان شناختی و جامعه شناختی و اثرات و راه های پیش گیری از این پدیده است. این پژوهش، با ارایۀ اطّلاعات تفضیلی در خصوص پژوهش های داخلی و خارجی و نقد و بررسی آن ها، زمینه، دانشی منسجم و یکپارچه ایی را در خصوص مقولۀ پیچیده و چند عاملی خودکشی مطرح می کند و بر این اساس پژوهش حاضر از نوع بنیادی است و این پژوهش با مطالعه ی نظریّه ها، فراتحلیل ها و نتایج پژوهش های بنیادی و کاربردی نگاشته شده است. خودکشی یک رخداد تک بعدی و واحد نیست؛ بلکه خودکشی گاهی بسیار پیچیده و گاهی مثل سندرم خودکشی تقلیدی ورتر بسیار ساده است و نگاه به آن باید در هر فرهنگی، با توجه به مقتضیات زمانی و مکانی خاص آن صورت گیرد. در این پژوهش دلایل وقوع این پدیده از شرایط اقلیمی و آب و هوایی گرفته تا مذهب، جنسیت، سلامت جسمی و روانی پرداخته شده است. مهم ترین مؤلفه های جمعیّت شناسی زمینه ساز خودکشی به ترتیب عبارت هستند از: جنسیّت، سن، وضعیّت تأهل، سطح تحصیلات، شغل، مذهب و فرهنگ است. مهم ترین عوامل خطرساز محیطی– اجتماعی زمینه ساز خودکشی به ترتیب عبارت هستند از: مسائل زناشویی، رویدادهای استرس آور زندگی، حمایت اجتماعی و مهاجرت است. مهم ترین عوامل فردی زمینه ساز مؤثّر در خودکشی به ترتیب عبارت هستند از: متغیّرهای مرتبط با شخصیّت، تفکّر دو مقوله ای، مهارت های فردی– اجتماعی، راهبردهای مقابله ، هوش هیجانی،تلقین پذیری و سرمشق گیری، تکانش گری و تصویر سازی ذهنی.