ارزیابی تاثیر پارامترهای عملکردی خطی کار روی یکنواختی توزیع بذر با استفاده از دستگاه تست گریس بلت

خطی کارها معمول ترین ماشین های کاشت بذر در دنیا برای کشت می باشند. در این پژوهش، ابتدا در گروه اول آزمون ها، اثر بازشدگی دریچه مخزن، طول شیار موزع و سرعت پیشروی بر عملکرد جرمی واحد خطی کار مطالعه شد. در گروه دوم آزمون ها اثر بازشدگی دریچه مخزن و طول شیار موزع در سرعت پیشروی پنج کیلومتر بر ساعت بر پارامترهای پهنای باند بذر، یکنواختی عرضی، یکنواختی طولی، یکنواختی مرکزی و ضریب یکنواختی (uc) بررسی شد. بدین منظور دستگاه تست گریس بلت جهت انجام آزمایشات طراحی و ساخته شد. این دستگاه شامل مخزن، موزع، پیاله زیر موزع، لوله سقوط و شیاربازکن بود که همگی روی یک تسمه که می توانست حرکت رو به جلو خطی کار را شبیه سازی کند، قرار گرفته بودند. موزع و تسمه گریس کاری شده حرکت خود را از دو موتور جداگانه کوپل شده با دو اینورتر می گرفتند. برای انجام آزمایشات جرم، پنج سطح بازشدگی دریچه مخزن، دو سطح طول شیار موزع و سه سطح سرعت پیشروی انتخاب شدند. سطوح کاشت مورد نظر 60، 90، 120، 150، 180 و 210 کیلوگرم در هکتار بودند. برای هر میزان کشت آزمون فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی به صورت جداگانه بر روی تیمارها انجام گرفت. کمترین ضریب پراکندگی برای داده های آزمون جرم، در 150، 180 و 210 کیلوگرم در هکتار رخ داد که به ترتیب برابر با 2/45%، 3/1% و 71/2% بود. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که به طور کلی سه، چهار و پنج سانتی متر بازشدگی دریچه مخزن در تمام حالات کاشت نتایج بهتری در بر دارد. اما در سطوح کشت 60، 90، 120 و 150 کیلوگرم در هکتار، نصف طول شیار موزع نتایج بهتری داد. در کشت 60، 90، 120، 150، 180 و210 کیلوگرم در هکتار به ترتیب سرعت های 7/5، 7/5، 7/5، 2/5، 2/5 و 2/5 کیلومتر بر ساعت، دارای نتایج نزدیک تری به مقدار کشت مطلوب هستند. در آزمون های مرحله دوم، اندازه گیری های یکنواختی توزیع بذر با استفاده از تکنیک پردازش تصویر صورت گرفت. بدین صورت که از بذور روی تسمه، در حالات مختلف بازشدگی دریچه مخزن و طول شیار عکس برداری شد و فواصل بذور، حاصل از پردازش تصویر برای مقایسه استخراج شدند. کمترین ضریب پراکندگی برای داده های آزمایش پهنای باند، در 150، 180 و 210 کیلوگرم در هکتار رخ داد که به ترتیب برابر با 33/19%، 30/82% و 32/49% بود. نتایج مقایسه میانگین اثر متقابل بازشدگی دریچه مخزن × طول شیار موزع برای این پارامتر و پارامتر یکنواختی عرضی در هیچ یک از سطوح بازشدگی دریچه مخزن و طول شیار موزع معنی دار نشدند. نتایج مقایسه میانگین برای یکنواختی طولی نشان داد که در سطوح کشت 60، 90 و 120 کیلوگرم در هکتار، طول کامل شیار موزع دارای نتایج حداقل میانگین بود. همچنین در 60، 90، 120، 150، 180 و 210 کیلوگرم در هکتار، به ترتیب نتایج سه، سه، پنج، چهار، چهار و پنج سانتی متر بازشدگی دریچه مخزن، دارای نتایج حداقل میانگین بودند. نتایج مقایسه میانگین اثر متقابل بازشدگی دریچه مخزن × طول شیار موزع برای یکنواختی مرکزی در 120 و 210 کیلوگرم در هکتار معنی دار شدند که به ترتیب حداقل میانگین ها در شش و چهار سانتی متر بازشدگی دریچه و طول کامل شیار به دست آمدند. کمترین مقدار ضریب یکنواختی (uc) مربوط به جرم 60 کیلوگرم در هکتار و بیشترین آن مربوط به جرم 180 کیلوگرم در هکتار بود که به ترتیب معادل 0/74 و 0/86 بود.