بررسی باورهای کارآمدی و استرس شغلی دبیران تربیت بدنی (مطالعه موردی استان گلستان)

مطالعات بسیاری استرس معلم را به عنوان یک پدیده پیچیده ناشی ازعوامل استرس زای مختلف بیان داشته اند. همچنین برخی مطالعات نیز نشان داده اند که افراد کارآمد به هنگام مواجهه با مسائل و مشکلات راه حل های منطقی و واقع بینانه تری را به کار می-گیرند و اهداف متناسب با توانایی خود را انتخاب می کنند. هدف ازاین مطالعه، بررسی ارتباط بین باورهای کارآمدی و استرس شغلی معلمان تربیت بدنی در استان گلستان است. پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است. نمونه آماری 250 نفر از معلمان تربیت بدنی استان گلستان در سال 91-92 بودند که به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسش-نامه باورهای کارآمدی معلمان تربیت بدنی (محقق ساخته) و استرس شغلی (گلابی، 1380) جمع آوری شدند. برای تعیین روایی صوری و محتوایی، پرسش نامه ها از نظر10 نفر از متخصصان تربیت بدنی استفاده شد. پایایی پرسش نامه باورهای کارآمدی و استرس شغلی معلمان تربیت بدنی با استفاده از آلفای کرونباخ به ترتیب 91/0 و 95/0 به دست آمد. همچنین روایی سازه پرسش نامه ها با روش تحلیل عاملی مورد تأیید قرار گرفت. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی (محاسبه شاخص های پراکندگی نظیر میانگین و انحراف استاندارد) و استنباطی (ضریب همبستگی اسپیرمن، یومن ویتنی و کروسکال - والیس) برای آزمون فرضیه های پژوهش استفاده شد. بررسی یافته های پژوهش نشان داد که بین باورهای کارآمدی و استرس شغلی معلمان ارتباط منفی و معنادار (003/0=p، 185/0- =r) وجود دارد. همچنین باورهای کارآمدی معلمان بر اساس متغیرهای مقطع تدریس، وضعیت استخدامی و سابقه خدمت تفاوت معناداری را نشان داد و استرس شغلی نیز بر اساس متغیرهای جنسیت، سن و سابقه خدمت تفاوت معناداری را نشان داد با عنایت به ارتباط منفی بین باورهای کارآمدی و استرس شغلی معلمان تربیت بدنی، مسئولین با سرمایه گذاری بر روی ارتقاء خودکارآمدی معلمان می توانند درکنترل و کاهش استرس شغلی کمک کنند.