دراسه مقارنه للرمزیه بین المسرحیات الإنجلیزیه و المصریه بیجمالیون لجورج برنارد شو و بیجمالیون لتوفیق الحکیم؛ نموذجاً

چکیده بدیهی است که مراد از ادبیات شعر و نثر است، چه از عرب باشد چه از ملت های غیر عرب. و از آنجاییکه سمبولیسم همچون یک مکتب ادبی معروف در ادبیات غرب عموماً، و در ادبیات فرانسه خصوصاً به وجود آمد، در پژوهش سمبولیسم بین دو ادبیات غربی و عربی، لازم است در ابتدا مفهوم سمبولیسم غربی بیان گردد. بدین خاطر این پژوهش به روشن سازی مفهوم سمبولیسم در لغت و اصطلاح و چگونگی شکل گیری این مکتب، ابتدا در ادبیات غربی و سپس در ادبیات عربی می پردازد. نمایشنامه ی پیگمالیون جرج برنارد شاو از نمایشنامه هایی است که اهمیت زیادی را به خود جلب کرده است، و این اهمیت حاصلِ دور بودن مضمون این نمایشنامه از مشکلات اجتماعی و سیاسی و تمرکز آن بر بعد انسانی است. شاو در این نمایشنامه به حل مشکل اختلاف طبقاتی جامعه پرداخته است. و از طرف دیگر توفیق الحکیم که تحصیل کرده ی اروپا و متأثر از آرای فلسفی غرب بود توانست با الهام از نمایشنامه ی پیگمالیون شاو، نمایشنامه ای با همین عنوان- پیگمالیون - بنویسد. و موضوع اصلی نمایشنامه ی پیگمالیون حکیم به مشکل هنرمند و تفکیکش بین هنر و زندگی مربوط می شود. این پایان نامه با مقایسه ی این دو نمایشنامه تأثیر تئاتر غربی را بر تئاتر عربی به خوبی نشان می دهد. و برای روشن سازی این موضوع به مقایسه ی شباهت ها و اختلاف های این دو نمایشنامه پرداخته ایم، و این مقایسه مبتنی است بر ویژگی ها و عناصر مکتب سمبولیسم که براساس شیوه ی آمریکایی در ادبیات تطبیقی انجام می گیرد. بدون شک توفیق الحکیم از ساختار نمایشی برنارد شاو استفاده کرده و از نمایشنامه اش تأثیر پذیرفته است. بدین خاطر سعی می کنیم شواهد تأثیرپذیری نمایشنامه ی پیگمالیون حکیم از نمایشنامه ی پیگمالیون شاو را روشن سازیم. و نتائج پژوهش نشان می دهد که توفیق الحکیم در به کارگیری بعضی از ویژگی های مکتب سمبولیسم مانند، استفاده از سمبل، غموض و فقدان شفافیت، اشاره، تأویل پذیری، تضاد، زبان عاطفه، خیال پردازی و رویا، تجرید و درگیری بین هنر و زندگی، متأثر از نمایشنامه ی پیگمالیون شاو بوده است. و همچنین اختلافات سمبولیک بین دو نمایشنامه در؛ تمرکز بر تصاویر ذهنی، توجه به طبقه ی خاص، توجه به انواع گفتار و بدبینی می باشد. کلیدواژگان: ادبیات تطبیقی، سمبولیسم، جرج برنارد شاو، توفیق الحکیم، نمایشنامه ی پیگمالیون.