بررسی واکنش ژنوتیپ های مختلف برنج به تنش شوری

پایان نامه
چکیده

به منظور بررسی تأثیر شوری آب آبیاری بر عملکرد دانه، برخی صفات فیزیولوژیک و تعیین شاخص های تحمل/مقاومت و حساسیت آن ها بر مبنای عملکرد دانه، آزمایشی با هفت ژنوتیپ برنج (خزر، گوهر، سپیدرود، دیلم، سنگ جو، لاین 831 و t5) و چهار سطح شوری آب آبیاری (2، 4، 6 و 8 دسی زیمنس بر متر) به صورت گلدانی در زیر باران گیر و با آرایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در سال 1390 در موسسه تحقیقات برنج کشور - رشت انجام شد. برای تهیه آب شور از ترکیب دو نمک nacl و caso4 با نسبت 1:2 استفاده گردید و از آب با هدایت الکتریکی یک دسی زیمنس بر متر به عنوان شاهد استفاده شد. در پایان فصل رشد، ارتفاع بوته، عملکرد دانه و اجزای آن، تعداد کل پنجه ها، طول خوشه، وزن خوشه، کاه و ریشه، زیست توده و شاخص برداشت اندازه گیری شد. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که تنش شوری تأثیر معنی داری (p<0.01) بر عملکرد دانه، اجزای آن و همچنین، ارتفاع بوته ها داشته است. مقایسه میانگین ها نشان داد که لاین t5 و بعد از آن لاین 831 دارای بیشترین عملکرد بودند. نتایج مقایسه میانگین عملکرد ژنوتیپ ها در شوری های مختلف نشان داد که عملکرد دانه لاین t5 در شوری 8 دسی زیمنس بر متر به صفر نزدیک شده است درحالی که عملکرد آن تا شوری دو دسی زیمنس بر متر بیش از سایر ژنوتیپ ها بود.رقم بومی سنگ جو با کمترین شیب افت عملکرد و بدون در نظر گرفتن عملکرد در شرایط بدون تنش (شوری کمتر از 1 دسی زیمنس بر متر)، متحمل ترین ژنوتیپ نسبت به شوری در نظر گرفته شد. به بیان دیگر، اگر چه بر پایه عملکرد دانه در دو محیط تنش و بدون تنش، لاین t5 برتری محسوسی نسبت به سنگ جو دارد، ولی سنگ جو می تواند در مقایسه با t5 شوری های بالاتری (8ec>) را تحمل کرده و در شرایط تنش عملکرد نسبی بیشتری تولید کند. با استفاده از داده های عملکرد دانه در دو محیط با تنش شوری (8 دسی زیمنس بر متر) و بدون تنش (1 دسی زیمنس بر متر)، شاخص حساسیت به تنش (ssi)، شاخص تحمل (tol)، میانگین بهره وری تولید (mp)، میانگین هندسی قابلیت تولید (gmp)، میانگین هارمونیک (hm)، شاخص تحمل به تنش (sti)، شاخص عملکرد (yi) و شاخص پایداری عملکرد (ysi) محاسبه و میزان همبستگی آن ها با عملکرد دانه برآورد شد. نتایج نشان داد که شاخص های تحمل و عملکرد دانه ی ژنوتیپ های مورد مطالعه تفاوت بسیار معنی داری با یکدیگر داشتند. در بین شاخص های مورد استفاده، sti و mp توانایی بهتری در شناسایی ژنوتیپ های برنج متحمل به شوری داشتند. دراین آزمایش، بیشترین عملکرد بوته در هر دو شرایط بدون تنش و تنش (به ترتیب 19/71 و 10/69 گرم)، مربوط به لاینt5 بود. کمترین عملکرد بوته در شرایط بدون تنش مربوط به رقم های سنگ جو (12/42 گرم) و دیلم (11/84 گرم) بود. در شرایط تنش، کمترین عملکرد در رقم خزر (4/29 گرم) دیده شد. بیشترین درصد کاهش عملکرد با افزایش شوری مربوط به رقم خزر (69/49 درصد) و کمترین آن مربوط به رقم سنگ جو (31/48 درصد) بود. در کل، می توان لاین های t5 و 831 و رقم های سپیدرود و سنگ جو را به عنوان ژنوتیپ های پربازده برتر در هر دو شرایط شور و غیر شور در نظر گرفت.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی واکنش ژنوتیپ های برنج به تنش شوری در مرحله گیاهچه‌ای در کشت هیدروپونیک

In order to evaluate the interaction of rice genotypes to salinity stress, responses of 16 rice genotypes were assessed to 4 salinity levels (0, 4, 8, 12, dS/m) through a split plot experiment seedling stage in hydroponic culture. In this experiment characters such as plant height, leaf area, root length stem length, dry weight of root and stem, dry weight of leaf and total biomass were measure...

متن کامل

ارزیابی واکنش برخی ژنوتیپ های برنج به تنش شوری در مرحله جوانه‌زنی

In order to evaluate the response of rice genotypes to salinity stress at germination stage an experiment was conducted as a factorial experiment in a completely randomized design with three replications in Biotechnology La of Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University (SANRU). Sixteen rice genotypes were evaluated at four salinity levels (0, 40, 80 and 120 mM). The results of ...

متن کامل

واکنش ژنوتیپ های مختلف چغندرقند به تنش های کم آبیاری

به منظور بررسی جنبه‎های فیزیولوژیکی تنش کم آبی بر صفات مهم 14 ژنوتیپ چغندرقند آزمایش دو ساله در سال‎های 1388 و 1389 به صورت کرت‎های خرد شده در قالب طرح بلو ک‎های کامل تصادفی در چهار تکرار در مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندرقند در کمالشهر کرج اجرا شد. سطوح آبیاری در این آزمایش در دو سطح (S1: آبیاری نرمال پس از 80 میلی‎متر تبخیر از طشتک کلاس A و S2: تنش کم آبی پس از 180 میلی‎متر تبخیر از طشتک...

متن کامل

بررسی واکنش ژنوتیپ های برنج به تنش شوری در مرحله گیاهچه ای در کشت هیدروپونیک

به منظور ارزیابی واکنش ژنوتیپ های برنج به تنش شوری در مرحله گیاهچه ای آزمایشی در قالب طرح کرت های خرد شده براساس طرح کاملا تصادفی در سه تکرار، در محیط هیدروپونیک اجرا شد که طی آن 16 ژنوتیپ برنج در 4 سطح شوری ‍‍‎(0، 4، 8 و 12 دسی زیمنس بر متر) مورد بررسی قرار گرفتند. در این آزمایش صفاتی نظیر ارتفاع گیاه، سطح برگ، طول ریشه، طول ساقه، وزن خشک ریشه، وزن خشک ساقه و وزن خشک برگ و بیوماس کل اندازه گیر...

متن کامل

گزارش علمی کوتاه: مطالعه واکنش عملکرد و اجزاء عملکرد ژنوتیپ های خارجی و داخلی برنج به تنش شوری

این مطالعه با استفاده از بذور دو ژنوتیپ برنج (Oryza sativa) داخلی به نام‌های گیل و دم‌سیاه و دو ژنوتیپ برنج خارجی به نام‌های IR54447-3B-10-2 و IR58443-6B-10-3 در 4 سطح شوری (کنترل و شوری‌های 4، 8 و 12 دسی‌زیمنس بر متر کلرید سدیم) به صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی در سال 1389 در دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبد کاووس اجرا شد. بعد از این که بذور در شرایط آزمایشگاه جوانه‌دار شد...

متن کامل

بررسی واکنش ژنوتیپ های گندم نان (Triticum aestivum L.) به تنش شوری

  بررسی واکنش ژنوتیپ های گندم نان (Triticum aestivum L.) به تنش شوری     مسعود گماریان1*، محمد علی ملبوبی2، فرخ درویش3، سید ابوالقاسم محمدی4، خدیجه رضوی2   1- عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اراک   2- عضو هیات علمی پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری   3- استاد گروه زراعت واصلاح نباتات، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران   4- دانشیار دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز     تاریخ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه گیلان - دانشکده کشاورزی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023