تعیین نرخ ارز واقعی تعادلی بلندمدت

طی چند سال گذشته ، یکی از مهم ترین مسائلی که به طور آشکاری ذهن اقتصاددانان و دست اندرکاران امور ارزی کشور را به خود مشغول ساخته ، بحث تعیین نرخ ارز تعادلی می-باشد. نرخ های ارز یکی از عوامل کلیدی در یک اقتصاد باز می باشد ، که از طریق بازار کالا و دارایی ، روابط بین قیمت ها در داخل کشور و قیمت های داده شده در بازار جهانی را برقرار می سازد.انحراف از مسیر تعادلی بلندمدت نرخ ارز که اغلب به صورت ارزش گذاری بیش از اندازه پول ملی اتفاق می افتد ، نه تنها در کوتاه مدت تأثیرات نامطلوبی بر عملکرد اقتصادی کشورها دارد ، بلکه در بلندمدت مانع شکل گیری بخش تجاری کارا در اقتصاد می شود.هدف مطالعه ی حاضر ، ارزیابی نقش متغیرهای اساسی از جمله : نسبت هزینه های جاری به هزینه های عمرانی دولت ، رشد بهره وری کل عوامل تولید ، نسبت دارایی های خارجی بانک مرکزی به پایه پولی ، رابطه مبادله ، شکاف بازار آزاد ، شاخص ارزبری سرمایه گذاری و درآمدهای نفتی ، در تبیین رفتار نرخ واقعی تعادلی بلندمدت ارز در ایران است ، و به دست آوردن نرخ ارز واقعی تعادلی بلند مدت با توجه به این متغیرها می باشد.در مطالعه حاضر تلاش گردید که ضمن توجه به مبانی تئوریکی و مطالعات تجربی صورت گرفته ، روابط بین متغیرهای اقتصادی موثر بر نرخ ارز واقعی تعادلی بلندمدت مورد بررسی قرار بگیرد. این تحقیق با استفاده از یک مدل تجربی مبتنی بر مدل پایه ای ادواردز به تجزیه و تحلیل ارتباط مذکور در قالب روش اقتصادسنجی آزمون همگرایی یوهانسون-یوسیلیوس برای دوره ی زمانی 1389-1352 پرداخته است. نتایج به دست آمده از این پژوهش گویای این مطلب است که می توان مدعی شد ، نرخ ارز واقعی تعادلی بلندمدت با متغیرهای نسبت هزینه های جاری به عمرانی دولت ، رشد بهره وری کل عوامل تولید ، نسبت دارایی های خارجی بانک مرکزی به پایه پولی ، رابطه مبادله ، شکاف بازار آزاد ، شاخص ارزبری سرمایه گذاری و نسبت درآمدهای نفتی به تولید ناخالص ملی در ارتباط بوده و این رابطه به گونه ای است که همراه با افزایش نسبت هزینه های جاری به عمرانی دولت ، رشد بهره وری کل عوامل تولید ، افزایش نسبت دارایی های خارجی بانک مرکزی به پایه پولی ، بهبود رابطه مبادله و افزایش نسبت درآمدهای نفتی به تولید ناخالص ملی ، نرخ ارز واقعی تعادلی بلندمدت کاهش یافته و همراه با افزایش شکاف بازار آزاد و افزایش شاخص ارزبری سرمایه گذاری شاهد افزایش نرخ ارز واقعی تعادلی بلندمدت خواهیم بود.