شناخت و ارزیابی عوامل موثر در توانمندسازی زنان روستایی(مطالعه موردی: روستاهای شهرستان اصفهان)

زنان با توجه به نقشی که در خانواده ایفا می کنند، می توانند به عنوان محور اصلی پیشرفت و توسعه محسوب شوند. جامعه ای که بخواهد نسلی بارور و پویا در زمینه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تربیت کند طبعا نیازمند نیروی عظیم زنان خواهد بود. با بکارگیری توانایی ها و خلاقیت های زنان در امور مختلف می توانیم حافظ عدالت اجتماعی باشیم و در تخصیص منابع و توزیع منافع توسعه توازن بهتری برقرار کنیم. با توجه به حدود یک دهه تاکید بر رویکرد توانمندسازی زنان روستایی در برنامه های توسعه، هدف پژوهش حاضر سنجش توانمندی و ارزیابی عوامل تاثیرگذار اجتماعی _ فرهنگی، اقتصادی و حمایتی در توانمندسازی زنان روستایی شهرستان اصفهان می باشد جامعه آماری این پژوهش را زنان ساکن روستاهای شهرستان اصفهان تشکیل می دهند. جمعیت روستاهای این شهرستان 197975 نفراست که از این تعداد، 83833 نفر را زنان تشکیل می دهند که حجم نمونه از طریق فرمول کوکران( 222n= ) و با روش نمونه گیری انتساب متناسب طبقه ای انجام شده است. اطلاعات مورد نیاز این مطالعه از طریق پرسشنامه گرداوری شده است، در مرحله پیش آزمون، تعداد 80 پرسشنامه به طور تصادفی بین زنان روستایی توزیع گردید که جهت سنجش روایی و پایایی آن ها از آماره ی kmo و ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد.به منظور تحلیل داده-ها از دو رهیاف جداگانه استفاده شده است، در رهیافت نخست برای سنجش ناتوانی زنان روستایی، از روش آلکایر و فوستر و بررسی عوامل موثر بر آن از رگرسیون لجستیک و در روش دوم برای سنجش توانمندی و عوامل موثر بر آن از روش سیستم معادلات ساختاری استفاده شده است. آلکایر و فوستر روشی است که علاوه بر نشان دادن درصد زنان ناتوان، وسعت و شدت ناتوانی را نیز نشان می دهد نتایج این روش حاکی از آن است که . با در نظر گرفتن سطح آستانه ناتوانی 30 درصد، میزان و شدت ناتوانی در بین زنان روستایی به ترتیب 28 و 45 درصد می باشد یعنی 28 درصد زنان جامعه آماری در حداقل 30 درصد معیارها ناتوان و بطور متوسط شدت ناتوانی آن ها 45 درصد است. نتایج حاصل از مدل رگرسیونی نشان داد که، تحصیلات دانشگاهی، اشتغال، استفاده از رسانه های جمعی، روابط اجتماعی و شغلی بالا، دریافت درآمد بیشتر، سلامتی کامل، حمایت های دولت، تاثیر استفاده از انواع آموزش ها، باور به برابری جنسیتی، و وجود صندوق های اعتباری تاثیر مثبت و معنی دار بر توانمندی رنان دارد. هرچند که متغیر تحصیلات ابتدایی، درآمد پایین و دفاتر خدمات ارتباطی تاثیر مثبت بر توانمندی دارند ولی از نظر آماری معنی دار نمی باشند. متغیر روابط اجتماعی و شغلی پایین و سلامتی کم، تاثیر منفی بر توانمندی دارند و از لحاظ آماری نیز معنی دار نمی باشند. روش مدلسازی معادلات ساختاری ترکیبی از مدل های ساختاری و مدل های اندازه گیری است که ساختار علّی ببین متغیرهای پنهان و روابط بین متغیرهای پنهان و متغیرهای مشاهده شده را مشخص می سازد. در واقع می توان با بهره گیری از این مدل به ارزیابی آثار مستقیم و غیرمستقیم و همچنین تعاملات تعریف شده میان متغیرها پرداخت. نتایج حاصل از بررسی عوامل موثر بر توانمندسازی زنان روستایی با این روش نشان داد که متغیرهایی چون تحصیلات زن روستایی، تحصیلات همسر و والدین آن ها، استفاده از انواع آموزش ها، استفاده از رسانه-های جمعی، داشتن سلامتی و روابط اجتماعی و شغلی، اشتغال، دریافت درآمد، باور به برابری جنسیتی، حمایت های دولت، وجود صندوق های اعتیاری و دفتر خدمات ارتباطی بر توانمندی زنان روستایی تاثیر مثبت و معنی دار دارد.