بررسی ویژگی های اکوفیزیولوژیک اکوتیپ های بالنگو (lallemantia.sp) تحت تنش خشکی

به منظور بررسی تاثیر تنش خشکی بر عملکرد، اجزاء عملکرد و برخی ویژگی های فیزیولوژیک گیاه دارویی بالنگو، آزمایشی به صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی گیاهان دارویی دانشگاه شاهد در سال زراعی 1391- 1390 انجام شد. عامل اول سیستم آبیاری در دو سطح 40 درصد و 60 درصد تخلیه آب قابل استفاده خاک، عامل دوم گونه های بالنگو شامل lallemantia royleana وlallemantia iberica و عامل سوم، منشأ توده در دو سطح ارومیه و مشهد بود. نتایج نشان داد که تنش خشکی باعث کاهش معنی دار شاخص سطح برگ در گونه l. iberica شد ولی در گونه l. royleana تغییری ایجاد نکرد. گونه l. royleana با 0088/0 میلی گرم بر گرم بیشترین مقدار کلروفیل a را در مقایسه با گونه l. iberica با 0080/0 میلی گرم برگرم نشان داد. تنش خشکی بر درصد روزنه های باز و بسته اثر معنی دار داشت، با افزایش درصد تخلیه آب قابل استفاده خاک، درصد روزنه های بسته افزایش یافت اما درصد روزنه های باز کاهش یافت و این عمل در گونه l. iberica با شدت بیشتری انجام گرفت. بیشترین تعداد فندقه در بوته مربوط به سطح 40 درصد تخلیه آب قابل استفاده خاک، گونه l. iberica و اکوتیپ مشهد بود. بیشترین عملکرد دانه در سطح 40 درصد تخلیه آب قابل استفاده خاک با میانگین 4/208 کیلوگرم در هکتار و مربوط به گونه l. iberica با میانگین 4/189 کیلوگرم در هکتار به دست آمد. عملکرد دانه در سطح 60 درصد تخلیه آب قابل استفاده خاک، 3/107 کیلوگرم در هکتار بود که نسبت به تیمار 40 درصد تخلیه آب قابل استفاده خاک، 84/43 درصد کاهش یافت. بین اکوتیپ ها درl. iberica تفاوت معنی داری از لحاظ عملکرد دانه دیده شد و اکوتیپ مشهد بیشترین میانگین ها را نشان داد ولی در گـــونه l. royleana تفاوت معنی داری بین اکوتیپ ها دیده نشد. خشکی اثر معنی دار بر درصد موسیلاژ دانه و عملکرد موسیلاژ داشت. بیشترین درصد موسیلاژ دانه مربوط به l. royleana بود. تنش خشکی بر درصد پروتئین دانه معنی دار نبود، اما عملکرد پروتئین دانه در گونه ها و اکوتیپ-های بالنگو تحت تاثیر تنش خشکی قرار گرفت. بیشترین عملکرد پروتئین مربوط به تیمار 40 درصد تخلیه آب قابل استفاده خاک، گونه l. iberica و اکوتیپ مشهد بود. طول مراحل فنولوژیک گونه های بالنگو تحت تأثیر تنش خشکی قرار گرفت. زمان گلدهی و زمان رسیدگی در l. royleana و تیمار 60 درصد تخلیه آب قابل استفاده خاک در مقایسه با l. iberica و تیمار 40 درصد تخلیه آب قابل استفاده خاک زودتر اتفاق افتاد