بررسی محتوای کتب درسی سه سال آخر دوره ی ابتدایی سال تحصیلی 90-89 بر اساس مفاهیم میراث فرهنگی

میراث فرهنگی به آثار مادی و معنوی به جامانده از گذشته گفته می شود که بر هویت فرهنگی یک جامعه دلالت دارد و از آن جهت قابل توجه است که حاوی پیامهای فرهنگی بی شماری است و از طرق گوناگون و از جمله نظام آموزشی می تواند به نسل آینده منتقل شود. برنامه‏های درسی نیز باید هدف ها، محتوا و روش‏ یاددهی-یادگیری را به گونه‏ای تنظیم کنند که میراث فرهنگی به نسل جدید منتقل‏ شود. در نتیجه محتوای کتب درسی، باید تقویت کننده هویت فرهنگی دانش آموزان بوده و زمینه آشنایی با فرهنگ و تمدن ایران وارزشهای فرهنگی را بویژه در دوره ابتدایی برای آنان فراهم کند .ضرورت و اهمیت این اقدام زمانی آشکار می شود که به میراث فرهنگی مادی و معنوی، بعنوان سند هویت فرهنگی ایرانی در تعلیم وتربیت به عنوان یک اصل اساسی توجه شود و در برنامه ریزی ها نیز مورد تاکید قرار گیرند این پژوهش باعنوان« بررسی محتوای کتب درسی سه سال آخردوره ی ابتدایی سال تحصیلی 89-90بر اساس مفاهیم میراث فرهنگی »به ارزیابی محتوای کتب فارسی و تعلیمات اجتماعی پایه های سوم و چهارم و پنجم دوره ابتدایی در زمینه میزان آشنایی با فرهنگ و تمدن ایران وارزشهای فرهنگی در دوره ابتدایی می پردازد. هدف این پژوهش « بررسی محتوای کتب درسی سه سال آخردوره ی ابتدایی سال تحصیلی 90-89 بر اساس مفاهیم میراث فرهنگی»است و این پرسش مطرح شده است که :میزان توجه به آموزش میراث فرهنگی درمحتوای کتب درسی سه سال آخر دوره ی ا بتدایی چه ا ندازه است .؟ روش تحقیق از نوع «تحلیل محتوا»می باشدو با استفاده از این تکنیک ، عبارات ،جمله ها، تصاویر ، طرح ها و نقوش ، مورد بررسی قرار گرفته است.تحلیل محتوا برای دوبخش متن و تصویر در نظر گرفته شده است. جامعه آماری پژوهش، 2 جلد کتب درسی دوره ابتدایی در سال تحصیلی90-89 ، شامل کتاب های فارسی و تعلیمات اجتماعی در هر پایه است. برای تحلیل محتوای کتب، از فهرست وارسی تحلیل محتوا که دارای 3مفهوم اصلی و 21 مولفه فرعی است وبراساس تظرات کارشناسان میراث فرهنگی، ساخته شده استفاده شایانی گردیده است پس از مطالعه دقیق مفاهیم مرتبط با میراث فرهنگی، 175 جمله و یا عبارت توشتاری و150 تصویر ، شناسایی ، استخراج و در فهرست وارسی ثبت شدند . فراوانی هر یک از مفاهیم در مجموعه ی متشکل از 34 جدول و 18 نمودار بررسی شد . با توجه به یافته های به دست آمده ، میراث معنوی با 221 مورد فراوانی(68درصد )،میراث فرهنگی غیر منقول با 64 مورد فراوانی(7/19درصد) و میراث فرهنگی منقول با 40 مورد فراوانی (3/12درصد ) ،به ترتیب دارای بیشترین داده می باشند.از مجموع داده ها 6/39 درصد در کتب درسی پایه پنجم ،2/38 درصد در کتب درسی پایه چهارم و 2/22 درصد در کتب درسی پایه سوم ، ابتدایی ارائه شده اند و نتیجه کلی این تحقیق آن است که: ارزشهای مرتبط با میراث فرهنگی در کتب درسی ، فاقد برنامه ریزی و قصد از پیش تعیین شده برای حفظ و احیا میراث فرهنگی است ومیزان توجه به میراث فرهنگی در کتب درسی دوره ابتدایی، در مقام یکی از مهم ترین ابزار انتقال هویت ملی جای تأمل فراوان دارد و بنظر می رسدکه محتوای کتب درسی دوره ابتدایی در ارتباط با انتقال مفاهیم میراث فرهنگی، فاقد رویکرد ومحتوای لازم برای تقویت هویت فرهنگی است، از این رو باز اندیشی و تاًملی مجدد ،پیشنهاد می شود .