رسوب شناسی و بررسی توزیع فلزات سنگین در نهشته های دانه ریز (گلی) فلات قاره ی دریای عمان در محدوده ی استان هرمزگان

خلیج فارس، تنگه?ی هرمز و دریای عمان به عنوان کانون همگرایی و اشتراک منابع هشت کشور ساحلی بصورت یک منطقه جغرافیایی، شاهراه بازرگانی و مرکز بزرگ تولید انرژی در سطح جهان مطرح است و آنچه مسلم است خطر زیست محیطی ناشی از تمرکز آلاینده?های سمی در آب?های این منطقه است. نمونه برداری از رسوبات دریایی کف بستر دریای عمان از تنگه?ی هرمز به سمت شرق منطقه در 20 ایستگاه انتخابی توسط گراب از اعماق 10 الی 48 متری از سطح دریا و حدود 8 کیلومتر میانگین فاصله از ساحل، به منظور بررسی تمرکز فلزات سنگین و تعیین پارامترهای موثر بر آن انجام شد. بر اساس اندازه?ی دانه?های تشکیل دهنده?ی رسوبات، 5 رخساره رسوبی به ترتیب فراوانی شامل؛ سیلت رسی، سیلت ماسه?ایی، ماسه سیلتی، سیلت و رس سیلتی شناسایی شد. کانی?های رسی موجود در رسوبات به ترتیب فراوانی شامل کائولینیت، کلریت، ایلیت و مونت موریونیت می?باشند که فراوانی کانی?های رسی کلریت، ایلیت و مونت موریونیت به سمت شرق منطقه روند کاهشی و کائولینیت روند افزایشی نشان می?دهند. بررسی غلظت کل فلزات سنگین با استفاده از روش aas نشان می دهد که در بین فلزات مورد مطالعه، کادمیوم با میانگین غلظت ppm67/1، کمترین و آهن با میانگین غلظت ppm 19510 بیشترین مقدار را دارا هستند و میانگین غلظت منگنز ppm 68/578، نیکل ppm 68/112، روی ppm 36/62، استرانسیم ppm 51/38، سرب ppm 13/33، کروم ppm 06/29، مس ppm 06/26 و کبالت ppm 61/24 می?باشد. فراوانی استرانسیم، آهن و کبالت با کربنات کلسیم، فلزات مس، کروم، منگنز و نیکل با کربن آلی و عناصر سرب، روی با هر دو پارامتر کربن آلی و کربنات کلسیم ارتباط مستقیم نشان می?دهند. تغییرات غلظت در رده?های گل و ماسه نشان می?دهند که فلزات سنگین منگنز، استرانسیم، مس و کروم تمرکز بیش?تری در رده گل داشته در حالیکه فلزات روی، کادمیوم، کبالت، نیکل، آهن و سرب بیش?تر در رده ماسه تمرکز یافته اند. نتایج حاصل از محاسبه فاکتور غنی شدگی و شاخص زمین انباشتگی نشان می?دهند که به استثناء فلزات سنگین سرب و نیکل که دارای حداقل تا متوسط غنی شدگی هستند و کادمیوم که غنی شدگی متوسط تا زیاد دارد، سایر فلزات از حداقل غنی شدگی برخوردارند و بر اساس شاخص زمین انباشتگی، رسوبات مورد مطالعه به ترتیب در محدوده?ی شدیداً آلوده از آهن، کمی آلوده تا خیلی آلوده از کادمیوم، غیر آلوده تا کمی آلوده نسبت به سرب، کبالت و نیکل و غیر آلوده به روی، کروم، منگنز، مس و استرانسیم قرار می?گیرند.