طراحی و ساخت پرسشنامه ترصد در دیدبانی منجیان غریق

ترصد، قابلیت جستجوی بینایی یک محرک خاص از میان سایر محرک های طبیعی می باشد. هدف از این پژوهش، طراحی و ساخت پرسشنامه ای برای سنجش ترصد در دیدبانی منجیان غریق بود. آزمودنی های تحقیق حاضر شامل منجیان غریق درجه 1 و درجه 2 در یکی از استخرهای شهرستان های تهران، کرج، سبزوار، مشهد، شاهرود، نیشابور، قوچان، اسفراین، قم، شیراز، اصفهان، یزد، آبادان، بابلسر در سال 92-91 بودند. ابتدا در فرایند طراحی و ساخت پرسشنامه، شناسایی عوامل روانشناختی اثر گذار بر ترصد (20 عامل)، ساده سازی این عوامل و رسم مدل مفهومی پیشنهادی، روایی صوری و محتوایی عوامل اثر گذار بر ترصد، ساخت بانک سوالات و پرسشنامه اولیه (170 سوال)، روایی صوری و محتوایی پرسشنامه اولیه، چیدمان نهایی سوالات، اجرای آزمون پایلوت (نمونه 24 نفر) و تجزیه و تحلیل سوالات (شاخص تمییز و همبستگی هر سوال با نمره کل) انجام شد و در نهایت، پرسشنامه 142 سوالی بدست آمد. در فرایند روایی سنجی و پایایی سنجی پرسشنامه، در ابتدا پرسشنامه 142سوالی در اختیار 310 نفر از منجیان غریق قرار گرفت. سپس به منظور بررسی روایی سازه پرسشنامه، ازروش تحلیل مولفه های اصلی با چرخش ابلیمین مستقیم و روش حداقل میانگین جزئی برای تبیین تعداد مولفه های استخراجی، استفاده شد. جهت تعیین پایایی پرسشنامه، از پایایی زمانی به فاصله ده روز (همبستگی درون طبقه ای) و همسانی درونی (آلفای کرونباخ) بر روی 40 منجی غریق دیگر، استفاده شد. نتایج نشان داد که پرسشنامه نهایی 102 سوالی با 15 مولفه اصلی که 54/91 درصد از کل واریانس را در بین سوال ها تبیین می کنند و همچنین با میزان همسانی درونی 0/92 و پایایی بازآزمایی معنی دار 0/74، پرسشنامه ای روا، پایا، بومی و تخصصی جهت سنجش ترصد در دیدبانی منجیان غریق می باشد.