طراحی مدل ارزیابی عملکرد نهادهای فرهنگی- مذهبی (مورد مطالعه : مسجد)

پژوهش حاضر، مسجد را از منظر علم مدیریت و موضوع ارزیابی عملکرد، مورد مطالعه قرار داده زیرا موضوع آنها، سازمان ها و نهادها هستند و مسجد نیز به عنوان یک نهاد فرهنگی-مذهبی در محدوده بررسی این علم قرار می گیرد. این پژوهش در دو بخش نظری و عملی تنظیم شده است. در بخش نظری پس از مروری بر ادبیات تحقیق، به مسجد به عنوان یک نهاد فرهنگی-مذهبی نگریسته شده و در کنار مرور مدل های ارزیابی عملکرد موجود، به مدل های ارزیابی عملکرد مناسب این نهاد پرداخته شده است. در پایان نیز با توجه به بررسی مدل های موجود و بررسی نقاط قوت و ضعف هر یک از آن ها نتیجه گیری شده که مدل ارزیابی عملکرد مسجد باید با توجه به شاخص های ارزیابی عملکرد مساجد و همچنین فرآیندهای اجرایی آن طراحی شود. در بخش عملی نیز با توجه به شاخص های استخراج شده از منابع کتابخانه ای و با استفاده از روش دلفی و توزیع پرسشنامه برای 11 نفر از خبرگان حوزه مسجد و بررسی نظرات آنان به تدوین شاخص های ارزیابی عملکرد مساجد پرداخته شد. در نهایت شاخص ها در 6 مقوله اجتماعی(62 شاخص)، انتظامی(10 شاخص)، فرهنگی- آموزشی(151 شاخص)، عمرانی- اقتصادی(26)، رسانه ای(ارتباطی و تعاملی)(41 شاخص)و عبادی(24 شاخص) به تفکیک موضوعات، با استفاده از تکنیک های آماری saw و topsis رتبه بندی شدند. فرآیندهای مدل نیز با رعایت 12 اصل(نصح و خیرخواهی، رازداری، رشد و راهنمایی، اعتماد، خود نظارتی، استمرار، تسهیل کنندگی، آینده نگری، جامع نگری، ریشه یابی، سادگی و مشارکت) در 4مرحله(تعیین هدف ارزیابی، ایجاد ستاد اجرایی، انجام ارزیابی و بازخوردگیری) اجرایی می شوند. نتایج حاصل از این تحقیق که مسجد را به عنوان یک مجموعه در نظر گرفته نشان می دهد در میان کارکردهای موجود در مساجد، مهمترین کارکردی که باید مد نظر قرار گیرد، کارکرد فرهنگی-آموزشی است و کم اهمیت ترین، کارکرد انتظامی است.