بررسی کانی شناختی و ژئوشیمیائی دگرسانی های گرمابی در منطقه نقدوز (شرق اهر - استان آذربایجان شرقی)

منطقه مورد مطالعه فاصله 25 کیلومتری جنوب شرقی اهر و 40 کیلومتری شمال غربی مشکین شهرو اطراف روستای نقدوز قرار گرفته است. دگرسانیگرمابیمنجر به گسترش زون¬های آرژیلیک، آرژیلیک- سیلیسی، سیلیسی و پروپیلیتی در این منطقه شده است. مطالعات پتروگرافی نشان داد که نمونه¬ها ترکیبی در حد آندزیت-آندزیت بازالتی، داسیت، ریوداسیت، ریولیت و لیتیک توف را دارا هستند و اغلب درای بافت¬های پورفیری، گلومروپورفیریک، هیالومیکرولیتی، میکرولیتی پورفیریک می¬باشند. آنالیزxrd نمونه های دگرسان، کریستوبالیت، ناترولیت، کائولینیت، کوارتز، آلبیت، سانیدین و ارتوکلاز را به عنوان کانی¬های اصلی نشان می¬دهد.ماگمای مولداینسنگ¬هاسرشتشوشونیتیوکالکآلکالنباپتاسیم بالاو متآلومین دارد و از نظر موقعیت تکتونیکی در یک قوس¬حاشیهفعالقاره¬ای ((cap و قوس¬ بعد از تصادم (pap) جایگیری کرده است.مطالعات ژئوشیمی نشان داد که سیال دگرسان کننده دارای منشأ گرمابی بوده و نقش فرایندهای سوپرژن از هیپوژن مهمتر بوده است.در این بررسی، از روش عنصر بی تحرک، برای محاسبه تغییرات جرم و میزان انتقال عناصر نادر خاکی در طی فرایند دگرسانی گرمابی استفاده گردید. ti به عنوان عنصر بی تحرک در نظر گرفته شد و نشان داد که پدیده¬های شستشو و تثبیت از عوامل کنترل کننده تمرکز reeها در زون های دگرسان می باشند. نسبت (eu/eu*) در نمونه های دگرسان بالاتر از نمونه تقریباً سالم است و نسبت (ce/ce*)برای نمونه نسبتاً سالم یک و بیشتر نمونه¬های دگرسان بزرگتر از یک است. نسبت (la/yb)n نشان داد که تهی شدگی عناصر hree نسبت به عناصر lree در نمونه¬های دگرسان بیشتر از نمونه سالم است و غنی¬شدگی lree نیز ممکن است باعث افزایش این نسبت شود. نسبت (la/sm)n در نمونه¬های دگرسان بیشتر از نمونه سالم بوده که حاکی از تهی¬شدگی بیشتر عناصر mree نسبت به lree است. نسبت (tb/yb)nدر نمونه¬های دگرسان کمتر از نمونه سالم بوده که نشان دهنده تهی¬شدگی کمتر عناصر hree نسبت به mree می¬باشد. با توجه به نحوه توزیع عناصر نادر خاکی در منطقه دگرسان به نظر می رسد رفتار عناصر تحت تأثیر ph، تغییرات دمایی و فشار، پتانسیل احیا، جذب سطحی و ترجیحی توسط رس ها و اکسید آهن، فراوانی لیگاندهای یونی قرار گرفته است. بر اساس مطالعه حاضر، دمای دگرسانی در حدودc °250-200 و ph سیال بین 5/1 تا 7 بوده است.