تأثیر کیفیت حسابرسی برکاهش ریسک سقوط قیمت سهام در بورس اوراق بهادار تهران

سقوط قیمت سهام پدیده ای است که در آن قیمت سهام دچار تعدیل شدید منفی و ناگهانی می گردد. مدیریت شرکت که به دلیل انگیزه های خودخواهانه و یا خیرخواهانه (در جهت اهداف سازمان) با استفاده از سیستم حسابداری، اقدام به بیش نمایی عملکرد شرکت از طریق به تعویق انداختن در انتشار اخبار بد و نیز تسریع در انتشار اخبار خوب می نماید که این روند عدم شفافیت اطلاعات مالی و ایجاد حباب در قیمت سهام شرکت را در پی دارد. از دیگر سو عنایت وی‍ژه به کیفیت حسابرسی انجام شده بر روی صورت های مالی به واسطه جدیت و دقت در رسیدگی، رفتار فرصت طلبانه مدیران را محدود می نماید و باعث شناسایی به موقع زیان و تأخیر در شناسایی سود می گردد. همچنین حسابرسان برای کسب و یا حفظ شهرت و اعتبار خود برآنند که رسیدگی های دقیقتری انجام داده و از دعاوی حقوقی و محرومیت ها اجتناب کنند و کیفیت اطلاعات مالی را افزایش دهند که در نتیجه آن، شفافیت اطلاعات مالی شرکت ها افزایش می یابد. با توجه به مطالب یاد شده این پژوهش در پی پاسخ به این سوال بوده است که آیا کیفیت بالای حسابداری با توجه به سازوکارهای فوق می تواند احتمال سقوط قیمت سهام را کاهش دهد یا خیر. در این پژوهش به منظور پاسخ به سوال فوق از امتیاز کنترل کیفیت و وضعیت موسسات حسابرسی که از سوی جامعه حسابداران رسمی ایران ارائه می گردد، استفاده شده و نیز از دو مدل تعداد دفعات سقوط قیمت سهام هاتن و تهرانیان (2009) و میزان سقوط قیمت سهام هاتن، مارکوس و تهرانیان (2010) به منظور اندازه گیری سقوط قیمت سهام در 130 شرکت از شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در سال 1389 و تاثیر آن در سال 1390 استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که کیفیت بالای حسابرسی صورت گرفته روی صورت های مالی شرکت ها، ریسک سقوط آتی قیمت سهام آن ها را به صورتی معنادار کاهش می دهد. این موضوع به وسیله مدل میزان سقوط قیمت سهام هاتن و تهرانیان (2010) اثبات می گردد. لازم به ذکر است بر اساس مدل تعداد دفعات سقوط قیمت سهام هاتن و تهرانیان (2009) ارتباط معناداری بین کیفیت حسابرسی و ریسک سقوط قیمت سهام وجود ندارد.