مقایسه سبک زندگی در سریال های خانوادگی تلویزیون و خانواده های طبقه متوسط تهرانی

چکیده مقدمه و هدف: امروزه استفاده از رسانه یک امر طبیعی است، چرا که رسانه ها بخش مهمی از زمان و مکان را در زندگی روزمره ما اشغال کرده اند. تاثیر رسانه ها را می توان در نقش فرآیند هویت سازی، لذت بخشی و ساختمند شدن زندگی روزمره دید. رسانه ها از جمله تلویزیون می توانند برداشت ها و تصاویری از زندگی و سبک خاصی از آن را ترسیم و ترویج کنند و هم چنین می توانند بر ارزش و نگرش هایی که منجر به شکل گیری یک نوع رفتار و سبک زندگی مصرف می شود، تاثیر بگذارند. هدف از این پژوهش، مقایسه سبک زندگی سریال های خانوادگی تلویزیون و خانواده های طبقه متوسط تهرانی بوده است. روش کار: در این پژوهش ارزش های سبک زندگی خانواده های موجود در سریال های خانوادگی تلویزیون و خانواده های طبقه متوسط تهرانی از منظر ارزش های مادی و معنوی سبک زندگی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. ارزش های مادی سبک زندگی عبارت بودند از: 1. الگوی مصرف(نوع ملک و مالکیت، قیمت ملک و متراژ آن، نوع وسایل خانه، دکوراسیون و نحوه چیدمان وسایل، ظاهر و نوع لباس و خرید کردن، نوع وسیله نقلیه و قیمت آن و الگوی مصرف غذا)، 2. الگوی فراغتی(چگونگی نحوه گذران اوقات فراغت) و ارزش های غیر مادی(معنوی) سبک زندگی عبارت بودند از: 1. ارزش های نگرشی(میزان توجه خانواده به آداب و رسوم، میزان توجه خانواده به فروع دین، میزان توجه خانواده به احکام و دستورات قرآن، نوع نگرش خانواده به رابطه دختر و پسر و نوع نگرش خانواده به کسب درآمد) و 2. نوع رابطه درون خانواده(میزان تعهد اعضا در انجام کارهایشان نسبت به یکدیگر، واکنش فرزندان و اعضای خانواده در مواجه شدن با مشکلات، نوع روش تربیتی فرزندان، روش حل اختلاف، مشارکت مرد در خانه و نوع رابطه خانواده). به همین منظور سریال های خانوادگی که در شش ماه اول سال 1390 از شبکه 1، 2 و 3 سیما پخش شدند و جز پربیننده ترین سریال های خانوادگی- اجتماعی تلویزیونی بودند در نظر گرفته شد و در مورد خانواده های طبقه متوسط تهرانی خانواده هایی در نظر گرفته شد که در مناطق متوسط شهر تهران ساکن بودند و دارای فرزند بودند. اطلاعات مربوط به سبک زندگی خانواده های سریال های خانوادگی تلویزیونی از طریق تحلیل محتوا و اطلاعات مربوط به سبک زندگی خانواده های طبقه متوسط تهرانی از طریق پرسشنامه جمع آوری شدند و پس از ورود داده ها به نرم افزار آماری spss، سبک زندگی این دو گروه خانواده از طریق آزمون t دو گروه مستقل و آزمون کای اسکوئر مورد مقایسه و تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج: با توجه به نتایج بدست آمده، سبک زندگی ترویج شده در سریال های خانوادگی تلویزیونی با سبک زندگی خانواده های طبقه متوسط تهرانی تفاوت داشت. در سریال های خانوادگی تلویزیونی بیشتر سبک زندگی مدرن(سبکی که توجه به ارزش های مادی بالا و توجه به ارزش های معنوی پایین است) ترویج شده بود در صورتیکه بیشتر سبک زندگی خانواده های طبقه متوسط تهرانی از نوع سبک زندگی سنتی(سبکی که توجه به ارزش های مادی پایین و توجه به ارزش های معنوی بالاست) بوده است. در سریال های خانوادگی تلویزیونی طبقات مرفه بیش تر از طبقات پایین و متوسط جامعه مورد توجه قرار گرفته بودند و همچنین کالاهای تجملی و ارزش ها و الگوهای فراغتی طبقات مرفه برجسته تر نشان داده شده بود. واژگان کلیدی: سبک زندگی- ارزش های سبک زندگی- سریال های خانوادگی تلویزیونی- خانواده- ارزش های مادی- ارزش های معنوی