بررسی ارزیابی کیفیت ترجمه انگلیسی در دانشگاه های ایران: رویکرده های مدرسان ترجمه و بازخورد دانشجویان

یکی از دلایل بهبود کیفیت ترجمه دانشجویان مترجمی، آگاهی دانشجویان با معیارهای عینی و مشخص ارزیابی کیفیت ترجمه است که توسط نظریه پردازان ارزیابی کیفیت ترجمه معرفی شده است. در صورت ناآگاهی دانشجویان از معیارهای ارزیابی کیفیت ترجمه، سطح کیفیت ترجمه دانشجو پایین می آید، و توانش ترجمه دانشجویان به درستی مورد ارزیابی قرار نمی گیرد. از این جهت یکی از دلایل نارضایتی دانشجویان ترجمه از نمره هایشان به دلیل شفاف نبودن و حتی آگاهی نداشتن دانشجویان از معیارهای ارزیابی کیفیت ترجمه است که مد نظر مدرسان ترجمه است. به عقیده اکثر دانشجویان ترجمه ها توسط مدرسان جوان و تازه کار ترجمه با معیارهای، متغیر، شخصی و سلیقه ایی ارزیابی می شود. این اساس برای یافتن و معرفی معیار های مناسب ارزیابی کیفیت ترجمه انگلیسی دانشجویان در دانشگاه های ایران، در پژوهشی توصیفی در ابتدا تلاش شد تا معیار ها و رویکردهای مدرسان ترجمه برای ارزیابی کیفیت ترجمه دانشجویان بررسی شود. بر اساس انتخوابی هدفمند، نمونه ای کیفی شامل 12 نفر از مدرسان شاخص، با سابقه و متخصص ترجمه در دانشگاه های مختلف ایران برای مصاحبه دعوت شدند. با تحلیل داده های بدست آمده از مصاحبه ها، رویکرد های آنها در ارزیابی کیفیت ترجمه مورد بررسی قرار گرفت و سپس میزان تفاوت و شباهت رویکرد مدرسان ترجمه ایران با مدل ها و رویکرد های ارزیابی ارائه شده توسط نظریه پردازان ارزیابی ترجمه بررسی شد. . پس از آن، در بخش دوم تحقیق نظرات، اظهارات، و بازخورد دانشجویان در مقابل رویکرد های ارزیابی مدرسان ترجمه با بر گزاری چهار مصاحبه گروهی (focus group interview) با نمونه ای کیفی شامل دانشجویان مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد مترجمی زبان انگلیسی در دانشگاه های ایران بررسی گردید. یافته های حاصل از مصاحبه گروهی با دانشجویان مترجمی زبان انگلیسی و مصاحبه ها با مدرسان ترجمه بر طبق شیوه تحلیل داده های کیفی نظریه داده بنیاد (grounded theory) کدگذاری و مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های حاصل از تحلیل داده ها بدست آمده از مصاحبه های گروهی نشان داد که بر اساس پاسخ ها و اظهارات دانشجویان، رویکرد مدرسان ترجمه در اکثریت معیارهای ارزیابی با معیارهای ارزیابی کیفیت ترجمه که توسط نظریه پردازان ارزیابی کیفیت ترجمه ارائه و معرفی گردیده مطابقت می نماید. داده های حاصل از مصاحبه با مدرسان ترجمه دانشگاه ها نشان داد که میان مدرسان ترجمه در انتخاب رویکردهای ارزیابی کیفیت ترجمه شباهت و مشترکات بسیاری وجود دارد و تا خد زیادی با رویکرد و مدل های ارزیابی کیفیت ترجمه ارائه شده توسط نظریه پردازان ارزیابی ترجمه مطابقت می کند، و تنها تفاوت در میزان اهمیت معیار ارزیابی است، که بستگی به نوع دوره های مختلف آموزشی ترجمه و نوع متن و ژانر در ترجمه دارد. تحلیل و بررسی داده ها نشان داد که معیارهای ارزیابی کیفیت ترجمه که در این پژوهش به آنها اشاره گردید تا اندازه ایی معیارهای عینی و مشخصی هستند که می توانند مورد استفاده دانشجویان بخصوص مدرسان ترجمه کم تجربه تر ترجمه قرار گیرد.