سبک شناخت اقبال الاعمال

کتابت درباره ی دعا بخش بسیار مهمی از میراث مکتوب تمدن اسلامی بویژه شیعه را تشکیل می دهد. در این میان رضی الدین أبوالقاسم سید علی بن موسی شهره به سید بن طاووس با نگاشتن کتاب های بسیاری درباره ی دعا و گزارش نیایش های معصومان?، جایگاهی بلند دارد؛ و در میان آثار وی إقبال الأعمال از مکانتی رفیع برخوردار است. ابن طاووس این کتاب را رقم زده است تا دعاها و اعمالی را که مومنان باید در گذرگاه زمان به آن ها اشتغال داشته باشند، گزارش کند. مولف نیایش های مرتبط با ماه رمضان را نیاورده است، چون پیشتر در اثری مستقل به آن ها پرداخته بود. دعاها به نقل از معصومان? است، اما گاه نیایش بدون نسبت به معصومان? نیز آمده است. سید بن طاووس دعاها را گاه با سند کامل و دیگرگاه ناقص و مواردی بدون سند گزارش کرده است. اقبال آکنده است از فواید و نکات تاریخی، رجالی، معرفتی و .. . که دستیابی به این آگاهی ها بسیار مهم است. این پژوهش افزون بر گزارش کوتاهی از زندگانی مولف و نگاهی کوتاه به دعا و جایگاه آن در معارف اسلامی، ساختار کتاب را به دقت گزارش کرده است. نسخه های اقبال معرفی گشته و آثار و کتاب هایی که ابن طاووس، ادعیه و آگاهی های جنبی را با استناد به آن ها گزارش کرده و در متنِ کتاب از آن ها یاد شده، شناسایی و فهرست شده است. آگاهی ها و اطلاعات مهم سید بن طاووس که در آغاز و فرجام یاد کرد دعاها آکنده است و ابعاد گوناگون تمدن اسلامی از تاریخ، عقاید، اخلاق، فقه و ... را در می نوردد استخراج، تحلیل و گزارش شده که بسیارسودمند و کارآمد است. سبک شناسی محتوایی دعاهای گزارش شده در إقبال الأعمال و چگونگی اشتمال دعاها به معارف دینی از بخش های بسیار مهم کتاب است که فصل مستقلی را بخود گرفته است و بدین سان مهم ترین مفاهیم و مضامین دعاها شناسایی و عرضه شده است.