سیمای زن ایرانی در آثار جلال آل احمد و سیمین دانشور (مطالعه موردی: داستان های کوتاه آل احمد و رمان های سیمین دانشور)

رمان و داستان کوتاه به زندگی فرد در اجتماع می پردازند به همین دلیل با جامعه رابطه ی تنگاتنگی دارند؛ از انجا که اصلی ترین مشخصه ی این گونه های داستانی واقع گرایی است، آینه ای هستند که زندگی واقعی را بازتاب می دهند. این پژوهش در مورد بررسی سیمای زن ایرانی در سه رمان سیمین دانشور: سووشون، جزیره ی سرگردانی و ساربان سرگردان و هفت داستان کوتاه از داستان های جلال آل احمد به نام های سمنو پزان،زن زیادی، گناه، بچه ی مردم، لاک صورتی، خانم نزهت الدوله و شوهر آمریکایی که در آن ها به طور اختصاصی به مسایل زنان می پردازد، تدوین شده است. ضمن بررسی آثار به این نتیجه می رسیم که هدف اصلی سیمین دانشور تبیین ذهنیت زن ایرانی و دغدغه های اوست و در این زمینه مسائلی چون مهر و عاطفه ی زن ایرانی، دلبستگی فوق العاده اش به خانواده و فداکاری اش در این راه و ستمدیدگی و ستم کشی او را به خوبی به تصویر می کشد. دو اثر متأخر او ؛ یعنی جزیره ی سرگردانی و ساربان سرگردان که در دهه های هفتاد و هشتاد منتشر شده اند که دوره ی اوج گیری تفکرات فمنیستی است رنگ فمنیستی غلیظ تری دارند و در این دو اثر زنان، تنها و ستم کش تصویر شده اند و عامل این تنهایی و ستم دیدگی زنان را مردان می داند. همچنین او توانسته است دنیای رمان را از دریچه ی نگاه یک زن به خواننده ی اثرش نشان دهد و به او این فرصت را بدهد که از زاویه ی دید زتانه به جهان بنگرد و به دلیل زن بودنش، دنیای ناشناخته ی زنان را بهتر به تصویر بکشد. در آثار آل احمد به این نکته بر می خوریم که او در پی توصیف سیمای زن و ارائه ی نمونه ای ملموس با همه ی شادی و غم هایش نیست، بلکه در جایگاه یک مبلغ سیاسی با اندیشه ی سوسیالیستی در پی رهایی رنج دیدگان و زحمت کشان است که زنان ایرانی نیز به دلیل کاستی ها، نابرابری ها و ستم های تاریخی روا داشته شده بر آنان، در این گروه قرار می گیرند. او با نگاهی طعن آلود و زبانی تمسخر آمیز به دفاع از زنان زجر-کشیده و ستمدیده می پردازد و سعی می کند با نشان دادن کاستی ها و نابسامانی های موجود در زندگی زنان ایرانی ،مخاطبش را متوجه وضغیت اسفبار آنان بنماید و در واقع دردها را می گوید تا به درمان آن ها بیندیشیم. در پایان به این نتیجه می رسیم که خانم دانشور در تصویر سیمای واقعی زن ایرانی موفق تر بوده-است و آثار وی معرف بهتری از سیمای زن ایرانی است.