تبیین الگوی اسلامی مدیریت ارتباط با مشتری مبتنی بر رابطه ی اخوت

دانش مدیریت، مفاهیم و کلیدواژه های مختلفی دارد که یکی از مهم ترین آن ها، «مشتری» می باشد؛ به طوری که می توان اذعان کرد مشتری و مشتری محوری، تقریباً فصل مشترک تمام نظریات و مدل هایی جدیدی است که در عرصه ی مدیریت، خصوصاً در حوزه ی بازاریابی، مطرح می گردد. از این رو پرداختن به این مسئله ضروری می نماید. گرایش به رویکرد مشتری مداری در بازاریابی، نه به جهت اهمیت قائل شدن به ارزش های انسانی، که عمدتاً بر محور سود و منفعت طلبی صاحبان سرمایه می باشد. هنر بازاریابی غربی، لعاب دادن به انگیزه های فردی و صرفاً مادی خویش از طریق طرح مباحثی همچون مسئولیت اجتماعی و با رنگ و بوی اخلاقی و معنوی می باشد. در حالی که در دین مبین اسلام، ارزش های والایی فراتر از انگیزه های مادی و منفعت طلبانه برای انسان وجود دارد. به همین جهت، لازم است تا بازاریابی و مشتری مداری غربی بر مبنای آموزه های دینی در بوته ی نقد قرار گرفته و مبانی آن از منظر دینی مطرح گردد. پژوهش حاضر، با روش قرآنی – روایی، ارتباط با مشتری را از نوع رابطه ی اخوت (برادری) تعریف نموده است. به همین منظور، در کنار بررسی اسناد و مدارک و مطالعات کتابخانه ای، برای جست وجو و گردآوری داده ها از منابع دینی، از روش تحقیق موضوعی و جست وجوی کلیدواژه ای استفاده شده و جهت تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده از شیوه ی تحلیل مضمون بهره جسته است. پس از استخراج و طبقه بندی و تعریف انواع وظایف برادر در قالب 4 تکلیف فقهی- قانونی، اخلاقی، نمادین و سیاستی، با استفاده از تکالیف سیاستی، الگوی اسلامی مدیریت ارتباط با مشتری مبتنی بر رابطه ی اخوت تبیین گردید. این الگو بر پایه محور اساسی دیگرخواهی و 4 محور اصلی اعتماد، اعتدال، پرهیز از مادی گرایی و مشکل گشایی، و 5 محور فرعی دیگر بدست آمده است. لازمه چنین الگویی، تواضع و حسن ظن می باشد.