بررسی سیر تحول شعر معاصر عرب با تکیه بر قصیده النثر

شعر معاصر عرب به تقلید از شعر غرب مراحل مختلفی را سپری کرده است و ادبای عرب سعی داشتند ادبیات خود را با جامعه هماهنگ کنند.این شاعران در دوره ای که زبان عربی دچار انحطاط شده بود و زبان و ادبیاتشان نیاز به محافظت داشت به دنبال مکتب کلاسیسم رفتند تا از نابودی و فراموشی ادبیاتشان جلوگیری کنند.و هنگامی که از کلاسیسم خسته شدند و می خواستند به عاطفه و خیّال و طبیعت بپردازند مکتب رومانتیسم را در شعر عربی به کار گرفتند. سپس سراغ مکتب سمبولیسم رفتند تا از زبان نمادین استفاده کنند و مفاهیم خود را با رمز و اشاره بیان کنند. با شروع جنگ جهانی دوم و مشکلات و گرفتاری هایی که بر جامعه عرب حاکم شد به این فکر افتادند که بهتر است به واقعیّت ها توجه کنند و آنان را در اشعار خود به کار گیرند در نتیجه به مکتب رئالیسم گرایش پیدا کردند.پس از آن سراغ سوررئالیسم رفتند که در نتیجه آن بسیاری از شاعران سوررئال به نوع ادبی مدرن قصیده النثر گرایش یافتند.شعرای قصیده النثر وزن و قافیه را مانعی بزرگ بر سر راه بیان مضامین و مفاهیم مورد نظر خود می دیدند و احساس می کردند که شاعران بیش از محتوای شعر خود و بیان واقعیت های جامعه باید به وزن و قافیه فکر کنند.در نتیجه شعر خود را از قید و بند وزن و قافیه رهانیدند و نوعی ایقاع خاص را جایگزین آن کردند.این نوع ادبی با همّت شاعرانی چون ادونیس،یوسف الخال، انسی الحاج و محمّد الماغوط و ... شکل گرفت و مشروعیّت پیدا کرد. عدّه ای در صفّ مقابل ایستادند و آن را نثر می خواندند که از جمله اینها می توان:نازک الملائکه، عبدالمعطی الحجازی، إحسان عباس و عبدالملک مرتاض و ... را نام برد.