تعیین برخی خواص فیزیکی و مکانیکی غده ی چغندر قند

مطالعه ی خواص فیزیکی و مکانیکی چغندر قند در رابطه با ماشین های کشاورزی، از لحاظ تأثیری که در بخش های مختلف ماشین در مراحل برداشت، حمل ونقل، ذخیره سازی و فرآوری بر محصول ایجاد می کند، حائز اهمیت است. تحقیق حاضر به منظور مطالعه ی برخی ویژگی های فیزیکی و مکانیکی این محصول انجام گرفته است. با توجه به این که در حال حاضر برداشت چغندر قند در ایران غالباً به صورت چند مرحله ای صورت می گیرد یعنی محصول پس از بیرون آوردن از خاک، روی زمین ردیف شده و سپس جهت جمع آوری، سیلو و حمل ونقل اقدام می شود، در حین این عملیات محصول دائماً با ادوات در تماس خواهد بود، لذا در تمام این مراحل با ضایعات مکانیکی مواجه هستیم. ریشه ی چغندر قند پس از برداشت، بسته به مدت ماندن در روی خاک دچار تغییراتی در خواص مکانیکی می شود. یکی از اهداف این تحقیق بررسی این تغییرات است. خواص مکانیکی مورد مطالعه، شامل نیروی گسیختگی، مدول الاستیسیته، سفتی و انرژی گسیختگی بود که با آزمایش نفوذ در شرایط استاتیک و با استفاده از دستگاه آنالیزر بافت با پروب فولادی 2 میلی متری انجام گرفت که از طرح کاملاً تصادفی با آزمایش فاکتوریل استفاده شد. فاکتورها عبارتند از : رقم در 4سطح (بریجیتا، دوروتی، گراف و شیرین شکر) ، زمان در 2 سطح ( پس از برداشت یا زمان (1) و 10 روز پس از برداشت یا زمان (2)) و ناحیه در 4 سطح ( طوقه یا ناحیه ی a، قطر ماکسیمم یا ناحیه ی b، قطر متوسط یا ناحیه ی c و قطر مینیمم یا ناحیه ی d). خواص فیزیکی شامل ابعاد (طول، قطر ماکسیمم، قطر متوسط و قطر مینیمم)، جرم، حجم، چگالی، ضریب کرویت اندازه گیری شد. میانگین نیروی گسیختگی پس از برداشت (زمان 1) به ترتیب در نواحی a، b، c و d برابر 18/86، 19/8، 15/46و 15/98 نیوتن به دست آمد که پس از گذشت 10 روز از ماندن ریشه روی خاک و در شرایط طبیعی (زمان 2)، به ترتیب مقادیر 22/35، 22/99، 18/82 و 16/68 نیوتن به دست آمد که مشخص شد زمان تأثیر معنی داری در سطح 5 درصد روی نیروی گسیختگی دارد. میانگین نیروی گسیختگی در ناحیه ی a به ترتیب در ارقام بریجیتا، دوروتی، شیرین شکر و گراف، 19/22، 20/65، 20/08 و 22/11 نیوتن به دست آمد که مشخص شد مقاومت بافت پوست ارقام مختلف در برابر گسیختگی متفاوت است. میانگین مدول الاستیسیته در زمان (1) به ترتیب در نواحی a، b، c و d برابر 6/43، 8/21، 6/20 و 5/91 مگاپاسکال به دست آمد که در زمان (2) به ترتیب مقادیر 7/61، 9/92، 7/15و 2/5 مگاپاسکال به دست آمد. میانگین مدول الاستیسیته در ناحیه ی c به ترتیب در ارقام بریجیتا، دوروتی، شیرین شکر و گراف 7/14، 6/16، 6/8 و 6/5 مگاپاسکال به دست آمد