بررسی سیر تاریخی تشیع قزوین از آغاز تا تأسیس دولت صفویه

در سال های اخیر مطالعات و پژوهش های گوناگونی درباره شهر قزوین صورت گرفته است که بیشتر این مطالعات در زمینه های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دوران صفویه و معاصر بوده است. اطلاعات ما در مورد تشیع مردم قزوین در دوره قبل از صفویه بسیار اندک است. علی رغم کثرت مطالعات و پژوهش های صورت گرفته پیرامون این شهر، هم چنان ناگفته های بسیاری در مورد این شهر به ویژه در موضوع دگرگونی های فکری و فرهنگی و گرایش مردم این شهر به تشیع با توجه به دارالسنه بودن قزوین وجود دارد. امروزه مذهب قریب به اتفاق مردم قزوین شیعه است. پرداختن به مسأله مذهب و روشن شدن چگونگی گسترش تشیع در قزوین مسأله اصلی این پایان نامه است. با توجه به اینکه شیعیان قزوین در دوره قبل از تأسیس دولت صفویه همیشه در اقلیت بوده و تحت فشار حکومت مرکزی قرار داشته اند؛ بررسی روند توسعه تشیع یکی از جریان های فرهنگی این شهر می باشد که پژوهشی همه جانبه را می طلبد. قزوین از ابتدای ورود اسلام به دارالسنه معروف بوده است و تشیع از همان ابتدا هر چند محدود؛ در قزوین حضور داشته است و شیعیان همیشه به صورت یک اقلیت در تحولات سیاسی و اجتماعی شرکت داشته اند. هدف از این پژوهش، تبیین روند نفوذ تشیع و عوامل موثر در این پیشرفت و چگونگی گسترش و فراگیر شدن آن در قزوین و تبیین نقش شیعیان در دگرگونی های فرهنگی این شهر است. هم چنین بررسی عملکرد شیعیان در زمینه های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی از زمان ورود اسلام به این منطقه، تا آغاز دولت صفوی است. این پژوهش به دنبال آن است که پس از مروری بر جغرافیای تاریخی قزوین و طریقه بنای آن؛ به بررسی جریان اسلامیت شهر و نقش علماء، دانشمندان، محدثان و یاران قزوینی ائمه در گسترش تشیع؛ هم چنین نقش امامزادگان در تبلیغ و ترویج عقاید مذهبی و پراکندگی بقاع متبرکه و در پایان به بررسی نقش خاندان های شیعی در گسترش تشیع در قزوین بپردازد. روش انجام این پژوهش با استفاده از روش های توصیفی و تحلیلی و با استفاده از منابع اصلی بوده است. بدیهی است از تحقیقات نوین در تبیین مسئله سود برده شده است.