تحلیل جامعه شناختی مصرف موسیقی مردم پسند در بین جوانان (مطالعه ی موردی دانشجویان دانشگاه پیام نور پیرانشهر)

چکیده موسیقی همچون رسانه ای برای خلق جهان- نه تنها رسانه ای درباره ی جهان- به جوانان و گروه های اجتماعی دیگر این امکان را می دهد که عاملیت خود را در تغییر و ایجاد تعادل در ساختارهای کلان اجتماعی نمایش دهند. موسیقی مردم پسند با ایجاد و ارسال پیامهای گوناگون کل جامعه ی بشری را به سوی جامعه ای برابرتر و انسانی تر دعوت میکند. این پژوهش در حوزه ی مطالعات جوانان و جامعه شناسی موسیقی انجام شده است. روش تحقیق مورد کاربرد در این پایان نامه از نوع روشهای کیفی، «روش نظریه ی مبنایی» است. با توجه به ماهیت موضوع و استراتژی تحقیق حاضر، پژوهشگر با 18 نفر از دانشجویان دانشگاه پیام نور پیرانشهر مصاحبه ی عمیق و باز انجام دادکه پس از انجام این تعداد مصاحبه دریافت که به اشباع نظری رسیده است. یافته های پژوهش نشان از پیوند عمیق موسیقی مردم پسند و زندگی جوانان دارد. مصرف موسیقی مردم پسند در بین جوانان شکل طیفی پیدا کرده و موسیقی محمل پیام های مهم اجتماعی است که در روند برساخت معنا نقش اساسی ایفا می کند. موسیقی از طریق انتقل تجارب، بیان داستان زندگی هنرمندان و خاطره آفرینی یکی از مجراهای جامعه پذیری و آگاهی بخشی است و سبب بازاندیشی جوانان و دیگر گروه های اجتماعی در زندگی روزمره میشود. از دیگر سو موسیقی با بازخوانی وضعیت موجود و انعکاس آن در روند «حقوق خواهی» و «آزادی» زنان و اقوام نیز نقش برجسته ای ایفا کرده است اگرچه وزنه ی پیام های قومیتی سنگین تر است، موسیقی دروازه ای برای آشتی اقوام و توسعه ی روابط آن ها و مبنایی برای گفتگو و آشنایی فرهنگها است. همچنین موسیقی در فرایند هویت یابی و تمایز جوانان جایگاه ویژه ای دارد و از سوی دیگر از طریق ترسیم نقشه ی زندگی و پیشنهاد سبک زندگی به جوانان، کنشگری و عاملیت و آینده نگری را نشان می دهد. موسیقی از طریق ایجاد و حفظ روابط دوستانه، تلطیف نمودن فضای خانوادگی، ایجاد ایستگاه تفکر، بالا بردن سطح صبر و تحمل جوانان، کاهش فاصله های جنسیتی و اعتمادسازی نقش بی بدیلی در توسعه ی سرمایه ی اجتماعی دارد، همچنین موسیقی در زندگی زوج های جوان تاثیرات بسیار اساسی دارد. موسیقی در روابط بین نسلی نیز عنصری اثرگذار است که از طریق ابژه های نسلی موسیقایی و الگوهای شخصیتی و تعامل و تقابل نسل ها به تبیین آن پرداخته شده است، جوانان تمایل به حفظ رابطه با نسل های پیشین و به ویژه پدرانشان را دارند. موسیقی همچنین در بازسازی تاریخ زندگی اشخاص نقش اساسی دارد و ارتباط آن با مکان، زمان، سفر و فضای نامانوس نیز سنجیده شده است. آخرین یافته ی این پژوهش آسیب های موسیقی مردم پسند ایرانی است که مواردی همچون خلا عاطفی و فضای کاذب عاشقانه، محتوای آسیب زا ، غمگینی، مشخص نبودن سیاستگذاری های موسیقایی، تنزل جایگاه اجتماعی هنرمندان، سرگردانی مفهومی وعدم برگزاری کنسرت در شهرستان ها را در بر می گیرد. واژگان کلیدی: موسیقی مردم پسند، معنایابی زندگی، جامعه پذیری موسیقایی، جنسیت و قومیت، عاملیت جوانان.