بهره ها در بستر تاریخ و اندیشه (جماعتی از شیعیان اسماعیلیه طیبیه هند)

بهره ها گروهی از شیعیان اسماعیلیه طیبیه هستند. این گروه، که در ابتدا از پیروان آیین هندو بودند، در سال 480 ق/ 1087م و در زمان مستنصر، خلیفه فاطمی، توسط داعیان مصری و یمنی به دین اسلام و با گرایشی شیعی اسماعیلی می گروند. واژه بهره ها، که در زبان گجراتی به معنای داد و ستد و تجارت کردن است، اشاره به حرفه و شغل آنها دارد و در هند قدیم اشتهار هر گروهی به کار و شغلشان رایج بود. بهره ها پس از اسماعیلی شدن به مذهب اسماعیلیه و دستگاه مرکز دعوت، مصر، وفادار بودند. ولی بعد از فوت مستنصر در میان اسماعیلیان مصر شکافی ایجاد شد و بهره ها به تبعیت از داعیان یمنی، از مستعلوی پیروی کردند و نزار، فرزند دیگر مستنصر، را رها کردند. در نزاع بعدی بر سر امامت حافظ و طیِّب نیز، بهره ها با پیروی از داعیان یمنی امامت طیّب را می پذیرند. طیّب به غیبت می رود و بهره ها وی را به عنوان امام غایب تلقی و منتظرند که شخصی از نسل وی ظهور کند و سلسله امامت را ادامه دهد. بعد از غیبت طیّب، امور دعوت به دست داعیان مطلق سپرده می شود و این داعیان که از یمن بودند با بهره ها ارتباط خوبی برقرار می کنند. این سلسله از داعیان مطلق پس از چند سده به هند منتقل شده و تا به امروز هند مرکز دعوت اسماعیلیه طیبیه است. با انتقال دستگاه دعوت به هند و درگیریهای درونی برای تصاحب منصب داعی مطلق ، بهره ها به چندین فرقه منشعب شدند. این فرقه ها عبارت اند از: سلیمانی، جعفری، علوی، داوودی، هجومیه، هبتیه، ناگوشیه، مهدی باغ والا، بدریها و وکیلیها. جمعیت بهره ها در جهان بالغ بر یک میلیون نفر است که عمدتا در ایالت گجرات هند ساکن اند. اکثر بهره ها از فرقه داوودی هستند. پنجاه و دومین داعی مطلق بهره های داوودی، سیدنا برهان الدین، در شهر مومبای ساکن است. بهره ها به مذهبشان سخت پایبند هستند. آنها برای خود ، فرهنگی مذهبی بر اساس مذهب بهره ها، پدید آورده اند. امروزه آنها زبانی مخصوص به خود (لسان الدعو?)، لباسی خاص (قومی لباس) و نظام تبلیغی ویژه ای (نظام الدعو? الهادیه) برای خود دارند. این فرقه در عرصه های اقتصادی از موفقترین مسلمانان هند به حساب می آیند. البته در کنار این ویژگی ها، بهره ها بگونه ای افراطی میل به پنهان بودن دارند ، آنها جامعه ای بسته به حساب می آیند که علاقه ای به برقراری ارتباط با دیگر گروه های مسلمان ندارند. بهره ها در اندیشه های کلامی و فقهی بمانند سایر شیعیان به قرآن ، سنت و اهل بیت رسول الله(ص) و نیز به خلفای فاطمی رجوع می کنند. آنها در استفاده متون دینی گرایش تاویلی دارند ، البته این گرایش آنها را از تمسک به ظاهر شریعیت باز نداشته و ایشان برای ظواهر نیز اهمیت فراوانی قایلند. البته در سالهای اخیر، در میان بهره ها گروهی اصلاح طلب پدید آمده که عمدتاً بر اختیارات بی حد و حصر داعی مطلق اعتراض دارند و خواستار باز بینی در نظام دعوت و دستگاه داعی مطلق هستند.