پتروژنز سنگ های ولکانیک کمپلکس لار، شمال زاهدان، شرق ایران

این مطالعه با هدف شناخت بهتر سنگ شناسی و ژئوشیمیایی سنگ های ولکانیک لار و سرانجام درک بهتر ویژگی های زمین شناختی ایالت زمین شناختی سیستان انجام شده است. کمپلکس لار یک کمپلکس آذرین درونی-بیرونی است که در زون فلیشی خاور ایران و در نزدیکی مرز پاکستان واقع شده است. در این تحقیق، پس از مطالعات مقدماتی و بررسی نقشه ها و متون موجود، مقاطع نازک نمونه های جمع آوری شده مورد بررسی قرار گرفته و عناصر آن ها نیز به روش های icp-ms و xrf مورد آنالیز قرار گرفتند. نتایج آنالیز های آزمایشگاهی و مشاهدات مورد تحلیل های مختلفی از قبیل هارکر، تحلیل عناصر کمیاب، و تعیین موقعیت تکتونیکی قرار گرفتند که منجر به شناخت بهتر منشاء و پتروژنز و ویژگی های زمین شناختی این منطقه شد. بر اساس نتایج، سنگ های آتشفشانی این منطقه عمدتاً شامل تراکی آندزیت، تراکی آندزیت بازالتی، تراکیت، آندزیت، و بازالت است. مهم ترین کانی های تشکیل دهنده این سنگ ها را پلاژیوکلاز، فلدسپار آلکالن، فلوگوپیت، کلینوپیروکسن، و آمفیبول تشکیل می دهند. اغلب سنگ های منطقه از عناصر لیتوفیل یون بزرگ (lile) و عناصر کمیاب خاکی سبک (lree) غنی شده و از عناصر دارای شدت میدان قوی (hfse) و عناصر کمیاب خاکی سنگین (hree) تهی شده اند. در نتیجه نسبت های lile/hfse و lree/hree بالا هستند که نشان دهنده ماگماتیسم زون فرورانش می باشد. آنومالی منفی ti، nb، ta در تمام سنگ ها مشاهده می شود که احتمالاً با سیال و یا مذاب حاصل از فرورانش در ارتباط می باشد. فراوانی فلوگوپیت و بالا بودن نسبت ba/la علامت غنی شدگی گوه گوشته توسط سیال های منطقه فرورانش بوده و عامل متاسوماتیسم کننده را نشان می دهد. بر طبق شواهد ژئوشیمیایی، کمپلکس لار در یک پهنه پس از برخوردی شکل گرفته است.