بررسی تطبیقی آثار و احکام مدنی مترتب بر تغییر جنسیت در حقوق ایران و انگلستان

یکی از عوامل مهم که در تمتع یا عدم تمتع شخص از بعضی از حقوق موثر است، جنسیت است. تغییر جنسیت یکی از موضوعات مهمی است که موجب پیدایش مسائل جدید حقوقی شده است. یکی از این مسائل، مشروع یا نامشروع بودن خود عمل است. هم چنین، اگر شخصی اقدام به تغییر جنسیت کند، لازم است بررسی شود که این موضوع چه اثری بر ازدواج و حقوق او خواهد گذاشت. در حقوق ایران که با فقه اسلامی پیوند خورده است، تغییر جنسیت در گروه های خاص جنسی با شرایطی پذیرفته شده است و بسیاری از فقها و حقوق دانان معاصر، تغییر جنسیت را مجاز می دانند امّا آثار و پیامدهای حقوقی مسأله را به خصوص بر روابط زوجین به خوبی تبیین نکرده اند. در سیستم حقوقی کشور انگلستان تا سال 2004 میلادی، جنسیت جدید افرادی که عمل جراحی تغییر جنسیت را متحمل شده-اند، از نظر حقوقی به رسمیت شناخته نمی شد لیکن با تصویب قانون ویژه ای در همین زمینه در سال 2004، ضمن شناسایی جنسیت جدید افراد پس از عمل جراحی، یکی از پیشرفته ترین قانون گذاری ها در دنیا شکل گرفت و می توان انگلستان را قطب قانونی شناسایی تغییر جنسیت نامید. در ایران مطابق با دیدگاه قابل قبول و موجه تر، ازدواج از زمان تغییر جنسیت به علّت هم جنس شدن زوجین باطل می گردد و در انگلستان جهت شناسایی تغییر جنسیت، ازدواج باید به نوعی منحل گردد.