معناشناسی «خزی» در قرآن کریم

موضوع و هدف این رساله معناشناسی «خِزْی» در قرآن کریم می باشد. در آیات قرآن انسان ها نسبت به خِزْی هشدار داده شده اند. قرآن کریم درباره? خزی نکات خوبی بیان کرده که آگاهی از آنها می تواند، در زندگی ما موثر واقع شود. واژه شناسان «خِزْی» را ذلّت، هلاکت، رسوایی و ... معنا نموده اند. مفسران در تعریف آن گفته اند: «خِزْی» عیبی است که اگر برملا گردد، صاحب آن عیب از فاش کردن کار خود احساس شرم کند. در واقع این عیوب، همان گناهان هستند. هنگامی که فردی به خاطر گناه مجازات شود، علاوه بر تحمل درد و عذاب، نزد همگان رسوا می شود، چرا که دیگران نیز از گناهان پنهان او آگاه می شوند. همچنین این فرد درس عبرتی برای دیگران قرار می گیرد. «خِزْی» با واژگانی از جمله:«ذُّلّ»، «هُونْ»، «دُخُوُرْ»، «کَبتْ» و «صِغَر» مترادف است. عواملی مانند: کفر، پیمان شکنی، فسق، فحشاء و ... باعث ایجاد «خِزْی» می شوند. «خِزْی» اختصاص به دنیا ندارد و در آخرت نیز به وجود می آید. اسباب دنیوی خزی، عذاب هایی چون، قتل، تبعید، مالیات، صاعقه و... هستند و اسباب اخروی آن نیز آتش جهنم است. خداوند در برخی آیات، مجازات های دنیوی را نشان رسوایی، و مهر ذلّت بر پیشانی مجرمان می داند، در حالی که در آخرت عذاب بزرگی در انتظار اینان می باشد. هدف از این مجازات ها عذاب و درد ناشی ازاجرای مجازات نیست؛ بلکه هدف رسوایی حاصل از آن است. قرآن برای برداشته شدن «خزی» از سرنوشت انسان، دو راهکار توبه و تقوا را ارائه داده است. توبه با زدودن آثار شوم گناهان، مانع خزی می شود. تقوا باعث می شود انسان گناه نکند و خزی، که یکی از آثار شوم گناه است، سراغ انسان نیاید.