مطالعه الگوهای همدید بارش برف در منطقه شمال غرب ایران

در مناطق کوهستانی ایران، بویژه در فصول سرد سال، نوع بارش غالب به صورت برف می باشد. در این پژوهش اطلاعات بارش برف 24 ایستگاه شمال غرب کشور از سازمان هواشناسی تهیه و با استفاده از نرم افزارهای excel و spss پس از استخراج و مرتب کردن داده های 8 ماه (ژانویه، فوریه، مارس،آوریل،می، اکتبر، نوامبر،دسامبر) برف و آب معادل برف از داده های 17 ایستگاه که دارای طولانی ترین دوره آماری (2008-1992)مشترک می باشند بهره گرفته شد. با استفاده از نرم افزارmatlab تحلیل خوشه ای به روش وارد سه گروه مشخص گردید،که برای یافتن روز نماینده در هر گروه روزی که دارای بارش برف در اکثر ایستگاه ها می باشد به عنوان روز نماینده انتخاب گردید. برای تحلیل سامانه های جوی که سبب بارش برف به صورت گسترده در منطقه شده اند، از داده های سایت نووآ و نرم افزارgrads برای ترسیم و تفسیر نقشه های فشار تراز دریا، نقشه تابع جبهه زایی تراز 1000 و 500 هکتوپاسکال، نقشه های ارتفاع ژئوپتانسیل، وزش دمایی و وزش رطوبتی تراز 500 هکتوپاسکال و نقشه های امگا تراز 850 هکتوپاسکال استفاده گردید. نتایج حاصل از تحلیل سینوپتیکی،که بطور کلی عامل اصلی و مهم در بارش برف در منطقه شمال غرب کشور را می توان سیستم های فشاری دانست که در مرکز پرفشار سیبری ابتدا بر روی سرزمین های پوشیده از برف و یخ سیبری شکل می گیرد، با ویژگی های یک توده هوای سرد و سنگین در فصل های سرد سال به عرض های پایین تر جغرافیایی کشیده شده و منطقه مورد مطالعه را تحت تأثیر قرار می دهد. زبانه پرفشار با رطوبت دریای سیاه و مدیترانه تغذیه شده و باعث کاهش دما و افزایش بارندگی به صورت برف در منطقه مورد مطالعه می گردد. برای تحلیل سری‎زمانی، روند از روش رگرسیون خطی با بهره‎گیری از روش کمترین مربعات خطا (lse) استفاده گردید،سه ایستگاهاردبیل، خلخال، پیرانشهر دارای روند معنی دارکاهشی بودند.