ارزیابی تغییرات مکانی فرسایش خاک، با استفاده از سزیم-137 و تکنیک زمین آمار

فرسایش تشدیدی باعث از دست رفتن خاک های کشاورزی، فقیر شدن ظرفیت تولیدی خاک ها و آلودگی آب های طبیعی، در اثر رسوب گذاری می شود. علت این معضلات، تخریب اراضی توسط انسان و عدم وجود اطلاعات صحیح از فرایند های درگیر و علل فرسایش خاک در موقعیت های مختلف است که نتیجه آن، عدم موفقیت طرح های حفاظت خاک و حفاظت محیط است. به منظور برآورد میزان فرسایش خاک، روش های مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد . یکی از روش های جدید که با موفقیت در این زمینه به کار رفته، استفاده از پرتوزاهای محیطی ریزشی یا رادیواکتیو است. هدف از این مطالعه، تعیین شدت فرسایش و رسوب با استفاده از روش سزیم-137 و تهیه نقشه فرسایش و رسوب با استفاده از تکنیک زمین آمار (درون یابی) است. به این منظور تعداد 45 پروفیل در منطقه مورد مطالعه در همسایگی ایستگاه تحقیقاتی کوهین قزوین، حفر شد. نمونه های هر پروفیل از نظر فرسایش یا رسوب با روش سزیم-137 مورد ارزیابی قرار گرفتند. همچنین برای تخمین فرسایش و رسوب در نقاط اندازه گیری نشده، بر اساس داده های نقاط اندازه گیری شده و تهیه نقشه فرسایش و رسوب، از روش درون یابی استفاده شد. نتایج نشان می دهد که مقدار کمی فرسایش در منطقه حدود 9 تن در هکتار در سال است. روش های درون یابی استفاده شده در این مطالعه روش های معکوس فاصله(idw)، توابع شعاع محوری یا اسپیلاین(rbf)، کریجینگ معمولی(or kriging) و روش مکانی چند جمله ای(lpi) می باشد.به منظور ارزیابی روش های درون یابی از پارامترهای میانگین اریبی خطا(mbe) ومیانگین مطلق خطا(mae) و مجذور مربعات خطا(rmse) و نمودار r استفاده گردید. نتایج نشان دهنده این است که روش های درون یابی دقت لازم را در پیش بینی میزان فرسایش یا رسوب منطقه ندارد و بهترین روش درون یابی در این منطقه کریجینگ ( kriging) می باشد.