استفاده ازنانوکامپوزیت هیدروکسیدفلزی به عنوان آنتی اکسیدانت درحفاظت آثارکاغذی سلولزی

آثار کاغذی بخش بزرگی از آرشیو کتابخانه ها را شامل می شود و از اهمیّت بسزایی برخوردار است. کاغذ به سرعت تحت تأثیرعوامل مختلف دچار آسیب و تخریب می شود. یکی از عوامل شایع تخریب کاغذ، اکسیداسیون سلولز می باشد و همواره چالش بزرگ مرمتگران بوده و هست. جدیدترین روش جهت کنترل و کاهش سرعت اکسیداسیون، استفاده از دیسپرسیون نانو ذرات هیدروکسید کلسیم و منیزیم در حلال های الکلی است. روش متداول تر در متوقف کردن و یا کاهش سرعت اکسیداسیون استفاده از ترکیبات آلی است که بتواند به فلز (عمدتاً آهن یا مس) متصل شده و از پیشرفت واکنش جلوگیری می کنند. در این پروژه با جایگزین کردن نانو کامپوزیت های پلیمری از این اکسید های فلزی از هر دو مکانیزم در جهت توقف اکسیداسیون استفاده شود. در این روش از ترکیبات پایه سلولزی، یک نوع صمغ گیاهی (صمغ گوار) و نانو ذرات هیدروکسید کلسیم استفاده شده است. در این روش علاوه بر توقف اکسیداسیون به طور همزمان در یک مرحله، اسیدزدایی و استحکام بخشی نیز انجام می گیرد. بدیهی است با این روش عملاً می توان چند مرحله مرمتی را در یک مرحله خلاصه کرد که هم در مصرف مواد کاهش داده شده و هم در زمان صرفه جویی گردد و حداقل تخریب به اثر وارد می گردد. در این راستا از روش های مختلف آنالیز دستگاهی، طیف سنجی مادون قرمز، تصاویر میکروسکوپ الکترونی، سنجش مقاومت کششی کاغذ و پیرسازی تسریع شده حرارتی در جهت بررسی هر چه دقیق تر نتایج استفاده گردید. نتایج نشان داد که نمونه های با پوشش نانو کامپوزیت هیدروکسید کلسیم همراه با صمغ گوار اثرحفاظتی بسیار خوبی بر روی کاغذ داشته و حتی پس از پیرسازی حرارتی، کاغذ استحکام خود را حفظ کرده و میزان اکسیداسیون سلولز به حد اقل می رسد. ضمنا کامپوزیت معرفی شده برگشت پذیری خوبی را از خود نشان می دهد.در انتها بهترین نمونه تهیه شده از نانو کامپوزیت و صمغ گوار، بر روی یک برگ کتاب خطی منصوب به سده هفتم هجری اجرا گردید و نتایج آن مورد بررسی قرار گرفت.