نقش تمرینات مقاومتی بر بهبود تراکم توده استخوانی زنان یائسه دارای دیابت نوع 2

دیابت نوع دو فرم شایع تر این بیماری است، به طوری که 95-90 درصد موارد دیابت را به خود اختصاص می دهد. بیماری دیابت در ایالات متحده آمریکا به سطح اپیدمیک رسیده و 6/20 میلیون نفر مبتلا به دیابت ملیتوس هستند (11). در ایران افزایش شیوع چاقی، دیابت و نارسایی های مربوط به آن از مشکلات اصلی سلامت محسوب می شود و 7/7 درصد افراد بالغ 25 تا 64 سال (نزدیک به دو میلیون نفر) به این بیماری مبتلا هستند که در افراد کم تحرک و دارای اضافه وزن شیوع بیشتری دارد (12). موثرترین روش جهت مدیریت این نگرانی، پیشگیری از وقوع دیابت و عوارض آن باشد. استعداد ژنتیکی، عوامل محیطی، سبک زندگی همچون چاقی عمومی، چاقی شکمی، رژیم ناسالم و فقدان فعالیت بدنی، عوامل خطرزای دیابت نوع دو هستند. انتظار می رود که شیوع جهانی دیابت نوع دو تا سال 2025 دو برابر می گردد (13). افزایش تعداد موارد جدید مبتلایان به دیابت نوع دو همراه با عوارض آن، به یک نگرانی اصلی تأمین سلامت عمومی در کشورهای در حال توسعه و صنعتی تبدیل شده است (14). ارتباط معکوسی میان فعالیت بدنی با شدت متوسط و دیابت نوع دو در مطالعات مقطعی به چشم می خورد (15). در همین زمینه مطالعات نشان می دهند که فعالیت بدنی در سطح متوسط تا شدید می تواند ابتلا به دیابت نوع دو را پیشگیری نماید (16). علاوه بر این برخی مطالعات بالینی نشان داده اند که تغییرات سبک زندگی همچون افزایش فعالیت بدنی، کاهش وزن و رژیم غذایی قادر به جلوگیری از ابتلا به دیابت نوع دوهستند (17). از طرف دیگر، امروزه پوکی استخوان از جمله عوامل مخاطره آمیز سلامت عمومی است. پژوهش های اخیر نشان می دهند، اهمیت این مسئله در چند ده? آینده دو چندان افزایش خواهد یافت. پوکی استخوان یک بیماری متابولیکی است که در آن تراکم بافت استخوانی به قدری کاهش می یابد که استخوان ها در برابر وارد شدن حتی نیروی اندکی می شکنند. بروز این عارضه در زنان بیشتر از مردان است، در دوران یائسگی و با کاهش سطوح استروژن به شدت افزایش می یابد. پوکی استخوان در زنان یائسه شیوع بالایی داشته و 30 درصد آنان دچار شکستگی های ناشی از این مشکل می شوند (18). از آنجا که افزایش تراکم استخوان بعد از جوانی بسیار مشکل است، از این رو به حداکثر رساندن اوج تراکم استخوان در دوره جوانی بسیار مهم است و نقش کلیدی در جلوگیری از پوکی استخوان و خطر افتادن در میانسالی و پیری دارد. توده استخوانی تا اندازه ای توسط عوامل ژنتیکی تعیین می شود. به هر حال برخی تعدیلات محیطی و روش زندگی از جمله تغذیه، فعالیت بدنی، قدرت عضلانی و ترکیب بدنی با درجات مختلف نقش مهمی بر توده استخوانی دارند. استئوپروز وضعیتی است که به صورت کاهش توده استخوانی، افزایش شکنندگی، تغییر ساختار استخوان و نیز افزایش خطر شکستگی مشخص می گردد (19). همچنین تحقیقات به این نتیجه رسیده اند که دیابت نوع یک و دو می توانند در تشدید پوکی استخوان نقش داشته باشند. دیابت نوع یک، ارتباط واضحی با ایجاد استئوپروز در مطالعات مختلف داشته است، حتی به عنوان یکی از علل ثانویه پوکی استخوان شناخته شده است. اما، اطلاعات در مورد دیابت نوع دو و ارتباط آن با پوکی استخوان متفاوت می باشد و به روشنی دیابت نوع یک نیست. در برخی مطالعات، تراکم استخوان در این بیماران کاهش یافته یا بدون تغییر گزارش شده است (20). در سا ل های اخیر دربار? کاربرد فعالیت های ورزشی در استحکام استخوان ها تحقیقات زیادی صورت گرفته است(21). مطالعات انجام شده، دربار? انسان و حیوانات نشان می دهند فعالیت بدنی بر توسعه، حفظ و نگهداری تود? استخوان تأثیر عمده ای داشته است؛ اما هنوز در مورد تأثیر نوع و شدت فعالیت ورزشی که منجر به بیشترین اثرگذاری بر استحکام استخوانی شود، اطمینان حاصل نشده است (22).