جانشینی و پیامدهای آن در دوران هخامنشی از کوروش کبیر تا اردشیر دوم

شاهنشاهی هخامنشی بزرگترین امپراتوری زمان خودش بود که در راس دستگاه حکومتی آن، شاه قرار داشت که مقامش موروثی بود. جانشینی هم چنان یکی از پیچیده ترین مسائل تاریخ هخامنشیان بود که این واقعیت را، شمار قابل توجهی قتل های سلطنتی آن زمان ثابت می کند. سلطنت هخامنشی نظام سلطنتی مشروطه به معنای عام نبوده است. زیرا مبارزه بر سر جانشینی را در هنگام جانشینی های تدارک دیده شده هم به وضوع می توان دید. حکومت هخامنشیان، فردی و استبدادی بوده است و این نظام حکومتی متکی به مقام شاهنشاه بوده است و نیز پادشاه خود ، ولیعهد را از میان دیگر پسرانش انتخاب می کرد. اما با توجه به موروثی بودن مقام شاهنشاه، اگر پادشاهی از خود فرزندی به جای نمی گذاشت، نزدیک ترین فرد به پادشاه از طریق نسبی به عنوان شاه جدید بر گزیده می شد. که به نوعی مشروعیت از طریق نژاد و خون شاهنشاهی است که دیگر مردم این حق را ندارند. البته با توجه به روایات و شواهد ما به این مسئله پی می بریم که هیچ فردی را بدون رعایت ضوابط اصول کشور داری برای انجام مسئولیت شاه مملکت انتخاب نمی کردند و داشتن شرایط اولیه و اصولی قابلیت و تجربیات و کفایت امری ناگزیر و قطعی بوده است.