اثرات شش ترکیب زیست منشا روی زادآوری و طول عمر حشرات کامل شب پره ی مدیترانه ای آرد

آفات انباری از معضلات مهم فراورده های انباری می باشند و حشره کش های شیمیایی به طور معمول علیه آن ها مورد استفاده قرار می گیرند. محدودیت هایی مانند سمیت برای پستان داران، بر جای گذاشتن بقایا در محصولات کشاورزی و مقاوم شدن بسیاری از آفات به برخی از این حشره کش ها، محققان را بر آن داشته اند تا کارایی روش های کنترلی جایگزین را بررسی نمایند. آب برای حشرات کامل شب پره های انباری یک جلب کننده ی قوی است و استفاده از تله های آبی برای کنترل این گروه از آفات یک روش کنترلی جایگزین به شمار می رود. در این مطالعه، اثرات تولید مثلی پالیزین، سیرینول، تنداکسیر (حشره کش های زیست منشا ایرانی)، وُرم تی (یک محلول به دست آمده از کرم های eisenia foetida)، نیمارین (حشره کش حاوی آزادیراکتین) و کلروکولین ‏کلراید (هورمون بازدارنده ی رشد گیاهی) علیه حشرات کامل شب پره ی مدیترانه ای آرد، anagasta kuehniella (zeller)، ارزیابی شدند. در این بررسی از چهار غلظت 2000، 5000، 8000 و 10000 پی پی ام در محلول آب عسل 10 درصد استفاده شد (آب عسل 10 درصد به عنوان شاهد). پانزده جفت حشره ی کامل تازه ظاهر شده به طور مجزا در داخل ظروف پلاستیکی قرار داده شدند و ترکیبات فوق با استفاده از یک تشتک و به روش تغذیه ی دهانی دلخواه به آن ها خورانده شدند. داده ها (طول عمر حشرات کامل نر و ماده، زادآوری و باروری) به روش طرح کاملا تصادفی تجزیه ی واریانس شدند و مقایسه ی میانگین ها به روش lsd در سطح احتمال یک درصد انجام گردیدند. پالیزین، تنداکسیر، سیرینول، کلروکولین کلراید و وُرم تی در مقایسه با شاهد روی باروری اثر نداشتند، اما نیمارین آن را به طور معنی داری کاهش داد. در مورد زادآوری نیز اثر نیمارین بهتر بود. پالیزین، سیرینول و تنداکسیر در مقایسه با نیمارین و به ویژه وُرم تی و کلروکولین کلراید، طول عمر حشرات کامل نر و ماده را بیش تر کاهش دادند. نتایج حاکی از آن بودند که با افزایش غلظت، اثر ترکیب ها بیش تر شد. نیمارین بیش ترین درصد عقیمی را باعث شد و پس از آن، پالیزین و سیرینول قرار داشتند. ضعیف ترین تاثیر روی صفات مورد بررسی و درصد عقیمی به وُرم تی مربوط بود. به عنوان یک نتیجه، حشرات کامل این شب پره می توانند با استفاده از تله های آبی حاوی ترکیبات زیست منشا و حتی حشره کش های شیمیایی جلب و کشته شوند، زیرا سموم به این روش به طور مستقیم روی محصول مورد استفاده قرار نمی گیرند. برای این کار، استفاده از آزادیراکتین و ترکیبات یا حشره کش های حاوی آن توصیه می شود. واژه های کلیدی: ترکیب زیست منشا، شب پره ی مدیترانه ای آرد، حشرات کامل، زادآوری، باروری، طول عمر.