تعیین مکان های بحرانی در استحصال آب زیرزمینی با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی فازی (fahp)، مطالعه موردی دشت نیشابور

پایان نامه
چکیده

در سراسر تاریخ بشر دسترسی مطمئن به آب، یک شرط اولیه و اساسی برای توسعه اجتماعی، اقتصادی و پایداری فرهنگ و تمدن بوده است. در جهان امروز عواملی همچون افزایش چشمگیر جمعیت کره زمین و بهره برداری بی رویه از منابع محیط زیست برای تأمین نیازهای اقتصادی، تأثیر خاص خود را در رابطه با منابع آب برجای گذارده است. بطوریکه مسائل مربوط به بحران و مدیریت آب از دیدگاه سازمان ملل متحد پس از مشکل جمعیت به عنوان دومین مسئله اصلی جهان شناخته شده است. باید توجه داشت که امکان افزایش منابع آب شیرین جهان و حل این بحران وجود ندارد، تنها راه کار ممکن، بهبود روش-های استفاده از آب است. یکی از راه هایی که با استفاده از آن می توان از بروز هر چه بیشتر بحران آب جلوگیری کرد و همچنین اقدام به فعالیت های مدیریتی در آن مکان ها کرد مکان یابی نقاط بحرانی آبخوان می باشد تا در مورد این مکان ها توجه بیشتری صورت گیرد و با انجام کارهای مدیریتی از بروز مشکلات بیشتر جلوگیری شود. به دین منظور در این تحقیق ابتدا عواملی که در بروز بحران تاثیر دارند شناسایی گردید این عوامل در 5 گروه اصلی و با 14 زیر معیار دسته بندی شدند. سپس لایه همه زیرمعیارها در محیط arcgisتهیه شد از آنجا که همه معیارها در ایجاد بحران تاثیر یکسانی ندارند به همین دلیل برای بدست آوردن وزن معیارها، از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی ahp و لایه های اطلاعاتی فضایی معمولی جهت انجام تحقیق استفاده شد. سپس برای وارد کردن اثر ابهامات حاکم بر فر آیند تصمیم گیری تصمیم گیرندگان از تلفیق فرآیند ahp با منطق ارزش دهی تدریجی فازی تحت عنوان fahp جهت محاسبه وزن های معیارها و همچنین از لایه های فازی معیارها استفاده شد. عواملی که در ایجاد بحران آب موثراند شامل: عوامل اقلیمی، عوامل زمین شناسی، کاربری اراضی، فاصله ها و حریم ها و کیفیت آب بود. بعد از بدست آوردن وزن لایه ها و تلفیق آن ها نقشه درجه بندی بحران آب آبخوان دشت نیشابور با دو روش ahp و fahp بدست آمد. نتیجه حاکی از آن بود که نواحی غربی دشت و قسمت هایی از مرکز و جنوب دشت با بحران بیشتری روبه رو هستند و اگر همین وضعیت ادامه بیابد نه تنها استفاده از آب در نواحی غربی دشت بخصوص از نظر شوری با چالش جدی روبه رو خواهد شد بلکه بحران به نواحی شرقی نیز گسترش می یابد. نتیجه بررسی در دو روش با 63 درصد تطابق تقریباً یکسان است ولی روش ahp به خاطر اینکه مکان های کمی را فوق بحرانی بیان می کند امکان مانور بیشتر برای کارهای مدیریتی نخواهد بود از طرفی در روش fahp عدم قطعیت نظرات کارشناسان در نظر گرفته شده بنابراین توصیه می شود از روش fahp برای مکان گزینی نقاط بحرانی استفاده شود.

۱۵ صفحه ی اول

برای دانلود 15 صفحه اول باید عضویت طلایی داشته باشید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مکان‌یابی مناسب استحصال آب شرب با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی فازی (مطالعه موردی: آبخوان بیرجند)

کاهش کیفیت آبهای زیرزمینی که ناشی از برداشت‌های بی‌رویه از این منبع است، باعث شده شناسایی مکان‌های مناسب به‌منظور استحصال آب زیرزمینی برای شرب امری مهم و بسیار مورد توجه تلقی شود. در این تحقیق عناصر کیفی سدیم، کلسیم، منیزیم، SO4 ، TDS ، هدایت الکتریکی، کلر و نیترات از استاندارد شولر و همچنین از پارامترهای افت سطح آب و ضریب قابلیت انتقال آب به‌عنوان معیارهای تصمیم‌گیری در نظر گرفته شد...

متن کامل

پتانسیل‌یابی منابع آب زیرزمینی با استفاده از روش سلسله مراتبی فازی (مطالعه موردی: دشت رومشگان)

آب زیرزمینی یکی از منابع مهم تامین آب شیرین مورد نیاز انسان است. از آنجا که منابع آب سطحی در بسیاری از مناطق کشور محدود است، آب‌های زیرزمینی به عنوان مناسب‌ترین منبع در دسترس، جهت تامین آب مورد نیاز این مناطق به حساب می‌آید. امروزه استفاده از سنجش از دور (RS) و سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) تبدیل به یکی از ابزارهای قدرتمند و مقرون به صرفه جهت شناسایی و اکتشاف منابع آب زیرزمینی قابل دسترس شده اس...

متن کامل

پتانسیل‌یابی آب زیرزمینی با استفاده از روش ترکیبی تحلیل سلسله مراتبی و منطق فازی (مطالعه موردی: دشت ورامین)

با افزایش جمعیت و نیازهای آبی موجود، ضرورت و اهمیت منابع آب زیرزمینی به عنوان یکی از مهم‌ترین منابع تأمین کننده آب شیرین، بیش از پیش آشکار می‎شود. در این پژوهش، به منظور شناسایی مناطق دارای پتانسیل آب زیرزمینی دشت ورامین از معیارهای تراکم آبراهه­ای، فاصله از آبراهه، شیب، طبقات ارتفاعی، ضخامت آبخوان، تراز آب زیرزمینی، مقدار بارندگی، شاخص رطوبت توپوگرافی و میزان نفوذپذیری استفاده شده است. نقشه‌ م...

متن کامل

بهینه‌سازی مدل دراستیک در ارزیابی آسیب‌پذیری منابع آب زیرزمینی با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (مطالعه موردی: دشت اندیمشک)

چکیده      با توجه به نیاز روز افزون جوامع بشری به منابع آب زیرزمینی به ویژه در مناطق خشک، حفاظت و جلوگیری از آلودگی این منابع امری ضروری می‌باشد. ارزیابی آسیب‌پذیری آب‌های زیرزمینی نقش حیاتی در حفاظت و بهره‌برداری از این منابع دارد. یکی از متداول­ترین مدل‌های ارزیابی آسیب‌پذیری آب‌های زیرزمینی، مدل دراستیک است. سلیقه‌ای بودن نرخ‌بندی پارامترهای به کار رفته در این مدل، مشکل اصلی آن به شمار می­ر...

متن کامل

مکان یابی مناسب استحصال آب شرب با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی فازی (مطالعه موردی: آبخوان بیرجند)

کاهش کیفیت آبهای زیرزمینی که ناشی از برداشت های بی رویه از این منبع است، باعث شده شناسایی مکان های مناسب به منظور استحصال آب زیرزمینی برای شرب امری مهم و بسیار مورد توجه تلقی شود. در این تحقیق عناصر کیفی سدیم، کلسیم، منیزیم، so4 ، tds ، هدایت الکتریکی، کلر و نیترات از استاندارد شولر و همچنین از پارامترهای افت سطح آب و ضریب قابلیت انتقال آب به عنوان معیارهای تصمیم گیری در نظر گرفته شد و با استفا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه بیرجند - دانشکده کشاورزی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023