شناسایی و تعیین استرین های ویروس موزائیک زرد کدو(zucchini yellow mosaic virus)در استان گلستان

در چند سال گذشته، بیماری های ویروسی از جمله عوامل محدودکننده ی تولید کدوئیان در دنیا بوده اند طوریکه، خسارت و پراکنش ویروس های شته زادی همچون ویروس موزائیک زرد کدوzucchini yellow mosaic virus(zymv) در این میان، قابل ملاحظه بوده است. با عنایت به اینکه شمال ایران بلحاظ شرایط آب و هوایی معتدل، از مراکز عمده تولید کدوئیان بشمار می آید در این بررسی، تعیین و شناسایی استرینهای ویروس فوق الذکر، با نمونه برداری از بوته های کدو و خیار طی بهار و تابستان سال زراعی 1391 در مزارع استان گلستان، دنبال شد و100 نمونه مشکوک دارای علائمی از قبیل زردی، موزائیک، بد شکلی وشکستگی رنگ برگ و تاولی شدن برگ و میوه جمع آوری شدند. تعداد 43 نمونه ی آلوده به zymv با آنتی بادی پلی کلونال این ویروس در آزمون الایزای مستقیم مشخص شدند. برای شناسایی علایم هر جدایه، عصاره ی تعدادی از نمونه های مثبت، بر روی گیاهان محک نظیر سلمه ترهchenopodium quinoa(ایجاد نقاط کلروتیک روی برگ و موزائیک) مایه زنی شدند، سپس آلودگی نمونه ها با روش rt-pcr توسط یک جفت آغازگر بطول 458 جفت باز از ژن پروتئین پوششی، تائید شد و بر روی ژل آگارز 1% در الکتروفورز، نمونه های آلوده به zymv در محدوده یbp458 مورد انتظار، ایجاد باند نمودند. محصول pcr بطور مستقیم ترادف یابی شد. همردیف سازی چندگانه با clastalx و blast در نرم افزار mega 4 انجام و درخت فیلوژنتیک بروشmaximumparsimony ترسیم گشت.آنالیز فیلوژنتیکی نشان داد که، جدایه های zymv مورد مقایسه، در 3 گروه قرار می گیرند و جدایه ی گلستان با جدایه ی تهران (استرین ایران) در یک گروه و جدایه های آمریکایی (استرین آمریکا) درگروهی دیگر و جدایه های اروپایی و آسیایی در کنار جدایه های شمال آفریقا (استرین اروپا) قرار می گیرند.وجود بیشترین تشابه جدایه ی گلستان با جدایه ی تهران می تواند گویای جهش کمتر ویروس در سطح کشور باشد. فواصل ژنتیکی بین و داخل گروهی نیز نتایج آنالیزها را تأئید نمودند.