ارزیابی نیازهای انگلیسی دانشگاهی دانشجویان روانشناسی تحصیلات تکمیلی ایران

ارزیابی نیازها به عنوان یک مرحله ی مهم در طراحی مطالب آموزشی و تدوین برنامه ی درسی در نظام آموزشی انگلیسی برای اهداف دانشگاهی در ایران مورد توجه کافی قرار نگرفته است. در نتیجه، دوره های زبان تخصصی در دانشگاهها به صورت شهودی طرح ریزی شده اند (عطائی و شجاع، 2011). طبق بررسی های انجام گرفته شده، هیچ مطالعه ی تجربی سازمان یافته ای در زمینه ی بررسی وضعیت زبان انگلیسی دانشگاهی در ایران در مورد دوره های تحصیلات تکمیلی گرایشهای رشته ی روانشناسی انجام نشده است. از این رو، مطالعه ی حاضر با هدف سنجش نیازهای انگلیسی دانشگاهی دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته ی روانشناسی، ارزیابی توانایی آنان در ریز مهارتهای مختلف انگلیسی دانشگاهی، بررسی سطح مهارت زبان عمومی آنان، و نیز نگرش آنان پیرامون برخی از مسائل مرتبط با زبان تخصصی و عمومی صورت گرفت. از این رو، 343 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی گرایشهای مختلف رشته ی روانشناسی(انتخاب شده به روش نمونه گیری خوشه ای) و نیز 13 استاد زبان تخصصی و 22 استاد روانشناسی (انتخاب شده به روش نمونه گیری در دسترس) از 7 دانشگاه در استانهای اصفهان، البرز مورد بررسی قرار گرفتند. بدین منظور، داده ها از روشهای مختف کمی و کیفی همچون پرسشنامه ی محقق-ساخته که روایی آن از طریق تحلیل عاملی و پایایی آن از روش کرانباخ آلفا مورد بررسی قرار گرفت (به همراه قسمتی برای خودآزمایی سطح مهارت در زبان عمومی)، مصاحبه ی نیمه ساختاریافته، و مشاهده گردآوری شدند. نتایج آمار توصیفی و استنباطی نشان داد از نظر اکثر شرکت کنندگان، همه ی ریزمهارتهای نوشتار، گفتار، شنیدار، خواندن، معنای واژگان و استفاده از فرهنگ لغت، دستور زبان و واژگان، ترجمه، و پژوهش و گزارش آن از اهمیت قابل ملاحظه ای برخوردار هستند. هچنین، اکثر دانشجویان سطح توانایی خود را در بیشتر ریزمهارتهای نوشتار، گفتار، خواندن و ترجمه، و همه ی ریزمهارتهای شنیدار و استفاده از فرهنگ لغت بیشتر از میزان ارزیابی اساتید خود برآوردکردند. با این وجود، اکثر دانشجویان و اساتید زبان تخصصی بر این باور بودند که تعداد زیادی از دانشجویان در همه ی ریزمهارتهای دستورزبان و واژگان و اکثر ریزمهارتهای خواندن و ترجمه از توانایی نسبی مطلوبی برخوردار هستند. به علاوه، نتایج خودآزمایی سطح مهارت در زبان عمومی نشان داد اکثر دانشجویان در سطح های مبتدی، مقدماتی، و متوسط هستند، که البته مطابق با نظر اساتید زبان تخصصی و روانشناسی می باشد. همچنین، دیدگاه های شرکت کنندگان پیرامون میزان آموزش زبان تخصصی در مقاطع تحصیلات تکمیلی، کارآمدی دوره های زبان تخصصی و عمومی در مقطع کارشناسی، استاد درس زبان تخصصی، زبان منابع مهم دانشگاهی در رشته ی روانشناسی، و چالشهای عمده در زمینه ی تدریس و یادگیری زبان تخصصی در ایران مورد بررسی قرار گرفت. در پایان، تلویحات آموزشی یافته ها و پیشنهادهایی برای پژوهش های آتی در این حوزه ارائه شده است.