تحلیل منظومه های غنایی نظامی از دیدگاه نقد اخلاقی

نقد اخلاقی یکی از گرایش های متعدد نقد است که پیشینه ی آن به یونان باستان و دوران سقراط ، افلاطون و ارسطو باز می گرددو صاحب نظرانی چون سن مارک ژیراردن ، استفن گاسون ، سر تامس ویلسون و ... در غرب و اندیشمندانی چون فارابی ، ابن سینا ، ابن رشد و ... در مشرق زمین بر ضرورت اخلاق و وجود مفاهیم اخلاقی در کنه آثار ادبی تأکید می کردند . نظامی ، بزرگ ترین شاعر غنایی سرای ایران که همواره آزرده از شرایط حاکم بر روزگار و در پی یافتن آرمانشهری به دور از زشت خویی های مردم زمانه بود ، از بزرگ ترین منتقدان اخلاقی ادب پارسی است . آثار نظامی بازتاب نا به سامانی ها و فسادهای عصر و صحنه ی ستایش نیکی ها و نیک خویی ها است و بیانش حتی هنگام وصف زشت خویی ها و کامگاری ها لحنی آمیخته با شرم دارد که نتیجه ی ظرافت طبع و استفاده از کنایات و استعارات لطیف است . در روزگاری که انسان ها همچون شاعر بزرگ گنجه ضرورت دستیابی به آرمانشهری فارغ از بی عدالتی ، حرص ، طمع ، بخل و ریا را با تمام وجود خود احساس می کند ، نقد اخلاقی از ضروری ترین شاخه های نقد محسوب می شود . در این تحقیق پس از ذکر آراء و نظریات ادیبان درباره ی اخلاق ، گرایش نقد اخلاقی و اندیشه های نظامی ، با استفاده از شیوه ی تحلیل محتوا به بررسی نکات اخلاقی نهفته در سه منظومه ی غنایی نظامی (خسرو وشیرین ، لیلی و مجنون و هفت پیکر ) پرداخته می شود .