سیمای ابرار در قرآن

این تحقیق دارای پنج فصل است که ابتدا به مفاهیم بنیانی و لغوی؛ تعریف برّ، و ابرار در لغت و اصطلاح و واژگان همسو و مخالف آن و همین طور به ریشه یابی نیکی در فرهنگ مردم پرداخته شده است. برّ یعنی وسعت دادن در کار نیک،و این هم به خدای متعال نسبت داده می شود، و هم به انسان ها، برّ از جانب خدای متعال ثواب و از بنده اطاعت است، و این (اطاعت) بر دو قسم است: یک قسم آن در اعتقادات و قسمی دیگر در اعمال که در واقع آیه ی [لَیسَ البرَّ ان تُوَلُّوا وُجُوهَکُم ...] جامع همه ی موارد است. وقتی از پیامبر(ص) در باره برّ سئوال شد حضرت این آیه را تلاوت فرمود؛ زیرا این آیه حاوی اعتقادات، اعمال، واجبات و مستحبات است. وسپس به حقیقت برّ کاربردها، مصادیق برّ در میان پیروان ادیان سابق و اموری که در زمان جاهلی و همزمان با نزول قرآن و بعد از رحلت پیامبر (ص) اسلام به عنوان برّ یاد می کردند در حالی که برّ نبودند، و مصادیق پنداری آن را بررسی نموده و مصادیق واقعی برّ را از نظر قرآن بیان نموده، و موارد آن را به خوبی مشخص نموده ایم. و همینطور راه رسیدن به برّ و گستره ی برّ در عبادات و امور فردی و اجتماعی را بحث نموده ایم. و بعد از آن به معرفی و شخصیت شناسی ابرار از قبیل؛ شناسایی، تعریف و الگوهای واقعی از آنان در میدان برّ و انفاق، پرداخته و مبانی فکری و عقیدتی آنان، رفتار و اخلاق آنان را بیان نموده ایم. که نمونه ی بارز چهره های تابناک و درخشان، اسوه های صبر و مقاومت در سختی ها، آنان که با ایثار و از خود گذشتگی محبوب ترین چیزی که داشتند در وقت نیاز به دیگران دادند اینان، جز اهل بیت (ع) و در مرتبه ی نخست علی و فاطمه و حسن و حسین (ع) کسی نیست آنها هستند که ابرار واقعی اند. در این باره بحث مفصل نموده و به خصوص سوره ی انسان و شأن نزول آن را مورد بحث و بررسی قرار داده ایم. سپس به درجات و پاداش ابرار، نیک فرجامی و تفاوت آنان با فجار پرداخته ایم، و نعمت هایی که خداوند به پاس زحمات و ایثار ابرار برای آنان عطا نموده یاد آور شده ایم که به بعضی از موارد اشاره می شود: نوشیدنی های بهشتی، سایه ی بهشتی و میوه های رسیده، خدمتکاران جوان و .... و انواع نعمت های بهشت و مواهب آن آشاره شده است. وهمین طور راه های رسیدن به مقام ابرار را بررسی نموده ایم که دعا، ایثار، ذکر و تفکر از مهم ترن آن است. و در خاتمه به موانع و آسیب ها پرداخته و از بزرگ ترین مانع برّ در اینجا یعنی فراموشی بحث نموده و همینطور موانع دیگری مانند نادانی، خودخواهی، دنیا طلبی، شیطان، بخل و بحران معنویت را یادآور شده ایم. و در آسیب های برّ از منت گزاری و ریا سخن گفته شده است. و در پایان نتیجه ای از تحقیق آورده شده است.