بررسی وضعیت فرهنگی دولت حمدانی در حلب

دولت حمدانی در شهر تاریخی حلب، توسط سیف الدوله علی بن عبدالله بن حمدان در سال 333 ق پایه گذاری شد. آنچه مد نظر این نوشته است، بررسی وضعیت فرهنگی این دولت می باشد، این موضوع که وضعیت فرهنگی دولت حمدانی در حلب چگونه بوده و این وضعیت چه تاثیری در جامعه حلب داشته است. به نظر می رسد این دولت در ضمن توجه خاص به حفظ مرزهای اسلامی و جلوگیری از هجوم نظامی روم و بیزانس به این محدوده، توجهی ویژه و فوق العاده به امور فرهنگی در شهر حلب داشته است. توجه دولت حمدانی به مقوله فرهنگ، زمینه ساز نهضت علمی در حلب شد، و آوازه علمی و فرهنگی حلب در شهرهای اسلامی پیچید، و سیل جویندگان علم و فرهنگ به این شهر سرازیر گردید. این نهضت علمی را تلاشهای حکومت حمدانی و جمع شدن علما و ادبای بزرگ این عصر در دربار حمدانی- به خاطر مناسب دیدن فضای فرهنگی و بستر رشد امور فرهنگی در شهر حلب- و شخصیت ویژه حاکمان حمدانی، خصوصا شخص سیف الدوله که فردی ادیب و علاقه مند به امور فرهنگی بود؛ انسجام بخشید. علاوه بر امور علمی و ادبی، گرایش شیعی سیف الدوله و حاکمان حمدانی بعد از وی ، موجب شد مذهب شیعه در اواخر حکومت سیف الدوله، تبدیل به مذهب غالب این شهر شود، آنچه حایز اهمیت است این است که تلاشهای حمدانیان با هم گرایی و هم زیستی مسالمت آمیز بین مذاهب اسلامی و حتی سایر ادیان همراه بود. تلاش های فرهنگی دولت حمدانی با فعالیت های تمدنی و تلاش برای آبادانی و توسعه مراکز تحت تسلط این دولت تکمیل شد. نتیجه مطالب مذکور آن بود که دولتی شیعی و مروج فرهنگ، موفق شد در شهر حلب، به رشد و بالندگی مذهب، فرهنگ وتمدن و آنچه مرتبط با این مقوله بود، کمک شایانی نماید، وعلاوه بر فعالیت های سیاسی و نظامی موثر در مقابل روم و بیزانس، و حفظ مرزهای جغرافیایی اسلامی، به توسعه فرهنگی و علمی نیز بپردازد، و در این عرصه نیز موفق باشد.