نقد تصوف در دیوان شیخ بهایی
پایان نامه
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ
- نویسنده عادله رحمانی
- استاد راهنما مهدی نیک منش محبوبه مباشری
- سال انتشار 1392
چکیده
چکیده تصوف از مفاهیمی است که از قرن دوم هجری در میان مسلمانان متولد گشت و پس از عبور از فراز و نشیب ها، در طول حیات خویش با آسیب هایی نیز روبه رو شد. پایان نامه ی حاضر، با عنوان "نقد تصوف در دیوان شیخ بهایی"، در صدد بررسی اوضاع تصوف و صوفیان در زمانه ی شیخ بهایی، عالم دینی و شاعر قرن دهم و یازدهم هجری، از رهگذر دیوان اوست. زمانه ای که در آن افراط و تفریط دامان جامعه ی صوفیان و سایر قشر های اجتماع را گرفته و مردم در هر دسته و با هر عنوان به انحرافاتی دچار شده بودند. در این پایان نامه با استناد به آثار فارسی شیخ بهایی، که توسط سعید نفیسی گردآوری شده، به نظریات و دیدگاه این حکیم و شاعر عصر صفوی در تأیید یا ردّ تصوف، پرداخته شده است. ابتدا شواهد مثالی از موضوعاتی نظیر: عشق، عزلت، خرقه پوشی، سماع، رد علوم رسمی و ... که نشان دهنده ی نگاه مثبت شیخ بهایی به تصوف است مورد بررسی قرار گرفته سپس به نگاه انتقادی وی که عمدتاً شامل کج روی هایی نظیر: شکم بارگی، بنگ و خمر، افراط و تفریط و لاف و کرامات می شود، پرداخته شده است. نتیجه آن که شیخ بهایی عارفی شریعت مدار است که علاوه بر قدم زدن در مسیر طریقت، از جاده ی شریعت نیز منحرف نشده است. بنابراین برای حفظ اعتدال جامعه ی متصوفان، ضمن تشویق بر عرفان و عشق الهی، نگاه منتقدانه ای به صوفی نمایانی دارد که موجب بدنامی تصوف در اذهان عمومی و نیز در میان اقشار عالم و مذهبی گردیده اند.
منابع مشابه
نقد و تحلیل دیوان اشعار شیخ بهایی
بهاءالدین محمد بن عزالدین حسین بن عبدالصمد معروف به «شیخ الاسلام» و «شیخ بهایی» (953-1031هـ . ق) از دانشمندان و نویسندگان و شعرای قرن دهم است. تخلص شعری وی «بهایی» برگرفته از لقب اوست. دیوان شیخ بهایی شامل غزلیات (126بیت) ، مثنویات (902بیت) ، اشعار پراکنده (161بیت) و رباعیات (158بیت) است و در مجموع، 1347بیت را در بر می گیرد. شیخ بهایی را در غزل، پیرو فخرالدّین عراقی و حافظ و در رباعی، متمایل ب...
15 صفحه اولنقد و فهم حدیث ازمنظر شیخ بهایی
چکیده بخشی قابلملاحظه از آثار شیخ بهایی درحوزۀ حدیث، به دو موضوع نقد و فهم حدیث اختصاص یافته است. این دانشمند در بخش نقد حدیث، اسنادی را برپایۀ علوم رجال و درایت نقد کرده است. وی درحوزۀ فهم حدیث، از علومی چون لغت، نحو، فقه، اصول فقه، تفسیر، کلام، اخلاق و عرفان بهره برده و احادیث را براساس اصولی مانند التزام به ظاهر متن، فهم عرفی، سیاق، فهم مشهور، آیات مرتبط، روایتهای مشابه، احادیث عامه، آ...
متن کاملتطبیق دیوان شیخ بهایی با اشعار تعلیمی امام رضا علیه السلام
شیخ بهایی یکی از شاعران عارف و ادیب و حکیم و عاشق اهل بیت علیهم السلام قرن دهم و یازدهم هجری قمری است که اشعارش از دیدگاه ادبیات تعلیمی بسیار ارزنده و در خور اهتمام است.دیوان اشعارش مشحون است از نکات اخلاقی و مفاهیم ارزشمند تربیتی که حال و هوای تعلیمی حاکم بر اشعارش احساسات پاک و عواطف باصفای خوانندگان را برانگیخته است.ارادت و عشق وی به همه ی اهل بیت علیهم السلام ،علی الخصوص وجود مقدّس امام رضا ...
متن کاملتحلیل و بررسی روش تفسیری شیخ بهایی
بهاءالدین محمدبن حسین عاملی معروف به شیخ بهایی (د1031ق)، دانشمند نامدار قرن دهم و یازدهم هجری و از مشاهیر عصر صفوی، نویسندهای پرکار بوده و با جامعیتی که در معقول و منقول داشته، نه تنها عصر خویش، بلکه آیندگان را تحت تأثیر قرار داده است. تحلیل و بررسی روش تفسیری شیخ بهایی، از مهمترین اهداف این نوشتار است. شیخ بهایی، به شیوه عقلی و اجتهادی، بر پایه ی منابع و مصادر متعدد، به تفسیر برخی از آیات قر...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده ادبیات، زبانهای خارجی و تاریخ
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023