بهینه سازی واحدهای نمونه گیری جهت برآورد گیاهان بوته ای "مطالع? موردی: برآورد تراکم گون خاردار (astragalus verus) در مراتع مایان مشهد"

اندازه گیری تراکم گیاهان اغلب به کمک پلات و در اکثر موارد به روش شمارش پایه ها صورت می گیرد، بنابراین اندازه و شکل پلات از اولین مواردی است که باید در مورد آن تصمیم گیری شود. در این تحقیق اثر شکل ها و اندازه های مختلف پلات بر دقت و صحت نمونه گیری به منظور برآورد تراکم گیاه گون خاردار در منطقه مایان مشهد مورد بررسی قرار گرفت. شکل های مختلف پلات به ترتیب مربع، مستطیل پهن، مستطیل کشیده و سطوح مختلف پلات 1، 2، 4 و 8 مترمربع در نظر گرفته شد که در مجموع 12 نوع پلات (تیمار) مورد بررسی قرار گرفت. در این تحقیق مختصات هر یک از پایه های گون خاردار و مرز منطقه مطالعه توسط دوربین دیجیتال برداشت و به کمک نرم افزار r نقشه دیجیتال پراکنش گون‏ در منطقه مورد نظر رسم گردید. جهت تعیین دقت و صحت هر یک از شکل ها و اندازه های مختلف پلات، نمونه برداری ها در نقشه دیجیتال انجام شد. برای هر شکل و انداز? پلات دو انداز? متفاوت برای نمونه برداری در نظر گرفته و نمونه ها 5 مرتبه تکرار شد. در ابتدا نمونه گیری ها با انداز? 400 متر مربع انجام شد. بدین ترتیب برای پلات هایی با سطوح 1، 2، 4 و 8 متر مربع به ترتیب تعداد 400، 200 ،100 و 50 پلات در نقشه مستقر و آماره های تراکم، دقت و صحت نمونه ها اندازه گیری و محاسبه شد. جهت تعیین تعداد مناسب پلات برای منطقه مطالعاتی از روش ترسیمی استفاده شد. با قبول 20 درصد اختلاف نسبت به تراکم واقعی جمعیت آماری، تعداد مناسب پلات برای هر شکل و انداز? پلات تعیین شد و تعداد مناسب پلات برای جمعیت آماری براساس شکل و اندازه ای از پلات تعیین شد که داری بیش ترین تعداد پلات بود. پس از تعیین تعداد مناسب پلات جهت نمونه گیری در منطقه، نمونه گیری ها براساس انداز? مناسب نمونه نیز انجام شدند و آماره های تراکم، دقت و صحت محاسبه شدند. با توجه به نتایج به دست آمده در این پژوهش، انداز? مناسب نمونه 190 متر مربع تعیین شد. برای نمونه با انداز? 400 مترمربع، پلات مستطیل کشیده 5/0×8 متر، بیش ترین دقت و صحت را دارا بود که به عنوان پلات بهینه انتخاب گردید. در نمونه گیری با انداز? 190 متر مربع پلات مستطیل کشیده 5/0×4 متر دارای بیش ترین دقت و صحت بود. در نهایت می توان نتیجه گرفت که به منظور صرفه جویی در وقت و هزینه جهت نمونه برداری در عرصه، استفاده از روش مکان یابی پایه های گیاهی و کاربرد نرم افزارr می تواند روش مناسبی برای برآورد تراکم گیاهان بوته ای باشد.