اثر سالیسیلیک و آسکوربیک اسید بر جوانه زنی بذر و برخی خصوصیات فیزیولوژیک سویا (رقم ویلیامز) تحت تنش شوری

به منظور بررسی اثر متقابل سالیسیلیک و آسکوربیک اسید و شوری بر جوانه زنی و خصوصیات فیزیولوژیک سویا رقم ویلیامز دو آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی در 4 تکرار یکی در آزمایشگاه فناوری بذر و دیگری در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج، انجام شد. عامل های آزمایشی در آزمایش اول شامل 5 سطح شوری (0، 50، 100، 150 و 200 میلی مولار nacl) و پرایمینگ بذر در 4 سطح (هیدروپرایمینگ با آب مقطر، سالیسیلیک اسید 1 میلی مولار، آسکوربیک اسید 1 میلی مولار و ترکیب سالیسیلیک و آسکوربیک اسید هر کدام به میزان 1 میلی مولار) بودند. صفات درصد و سرعت جوانه زنی، طول ساقه چه، طول ریشه چه، وزن خشک ریشه چه و وزن خشک ساقه چه مورد ارزیابی قرار گرفتند. اثرات ساده و متقابل شوری و پرایمینگ برای همه صفات جوانه زنی معنی دار گردید. تنش شوری خصوصیات جوانه زنی را کاهش داد ولی آسکوربیک اسید تقریبا توانست درصد و سرعت جوانه زنی را در سطوح بالای شوری افزایش دهد. تیمارهای آزمایش گلخانه ای، شامل 4 سطح شوری ( 0، 50، 100 و 150 میلی مولار nacl) و 4 سطح محلول پاشی شاهد (آب)، سالیسیلیک اسید ( 3 میلی مولار)، آسکوربیک اسید ( 5/1 میلی مولار) و مخلوط سالیسیلیک اسید 3 میلی مولار با آسکوربیک اسید 5/1 میلی مولار در نظر گرفته شدند. در آزمایش گلخانه ای، پارامترهای فتوسنتز، تعرق، هدایت روزنه ای، هدایت مزوفیلی، محتوای کلروفیل، فلوئورسانس کلروفیل، اسمولیت های سازگار با تنش و وزن خشک و محتوای سدیم و پتاسیم ریشه، ساقه و برگ اندازه گیری شدند. با افزایش شوری میزان ماده خشک ریشه، سدیم ریشه و پتاسیم برگ در سویا رقم ویلیامز افزایش نشان داد. در سطح بدون تنش، سطح اول محلول پاشی با آب از نظر مقدار co2 زیر روزنه ای، هدایت روزنه ای، fo، fm، نسبت پتاسیم به سدیم ریشه، وزن خشک دانه و وزن خشک غلاف نسبت به سایر سطوح محلول پاشی برتری داشت. در این سطح شوری، محلول پاشی با سالیسیلیک اسید 3 میلی مولار از نظر صفات کلروفیل a و کلروفیل b، پتاسیم ریشه، پتاسیم ساقه و نسبت پتاسیم به سدیم ساقه نسبت به سایر سطوح محلول پاشی برتری داشت. در سطح تنش شوری 50 میلی مولار، محلول پاشی با آسکوربیک اسید از نظر صفات فتوسنتز، تعرق، مقدار co2 زیر روزنه ای، هدایت روزنه ای و وزن خشک دانه نسبت به سایر سطوح محلول پاشی برتری داشت. در سطح تنش شوری 100 میلی-مولار، محلول پاشی با آسکوربیک اسید از نظر صفات کلروفیل a و کلروفیل b، کلروفیل کل، کاروتنوئید، پروتئین، محتوای آب نسبی برگ و وزن خشک غلاف نسبت به سایر سطوح برتری داشت. در سطح تنش شوری 150 میلی مولار، محلول پاشی با آسکوربیک اسید از نظر صفات کلروفیل b، کلروفیل کل، پروتئین، فتوسنتز، co2 زیر روزنه ای، کارایی مصرف آب، پتاسیم ریشه، وزن خشک ریشه، سدیم ساقه و وزن خشک غلاف نسبت به سایر سطوح محلول پاشی برتری داشت. در بین همه سطوح شوری و محلول پاشی، آسکوربیک اسید در سطح آخر شوری (شوری 150 میلی مولار) در بیشتر صفات برتری داشت.