بررسی اثر عناصر سنگین روی و کروم در خاک بر روی دو گونه کاج الدار و سرو ناز

در این پژوهش اثر روی و کروم و تیمار همزمان snp بر خصوصیات فیزیولوژیکی و رشدی گونه های کاج الدار و سرو ناز بررسی شد. نهال های یک ساله از گونه های مذکور در دو آزمایش مجزا، در یک طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار قرار داده شدند. محلول هایی با غلظت صفر، 100، 200 و 400 میلی گرم بر لیتر از عناصر روی و کروم بدون ماده snp و یا همراه با 750 میلی گرم بر لیتر از ماده snp تهیه شدند. گیاهان به مدّت 60 روز تحت تیمار 200 میلی-لیتر از محلول های مذکور قرار گرفتند. نتایج نشان دادند با افزایش غلظت در تیمار روی و تیمار همزمان snp میزان جذب در اندام های هر دو گونه افزایش یافت. تیمار روی باعث افزایش صفات قند (ریشه و برگ) کاج الدار و کاهش صفات کلروفیل a و کلروفیل کل در سرو ناز شد. تیمار همزمان روی و snp باعث افزایش در صفات پرولین، آنزیم mda در کاج الدار و افزایش مجموع کاروتنوئید ها، قند برگ و کاهش در میزان قند ریشه در سرو ناز شد. همچنین نتایج نشان دادند با افزایش غلظت کروم میزان جذب در اندام های هر دو گونه افزایش یافت ولی تیمار همزمان کروم و snp باعث کاهش جذب در کاج الدار شد. در حالی که بر میزان جذب سرو ناز تأثیر معنی داری نداشت. افزایش غلظت کروم در تیمار کروم و تیمار همزمان کروم و snp تأثیر معنی داری بر روی هیچ یک از صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی کاج الدار نسبت به شاهد نشان نداد. همچنین افزایش غلظت در هر دو تیمار بر هیچ یک از صفات مورفولوژیکی سرو ناز نسبت به شاهد معنی دار نبود. افزایش غلظت کروم باعث کاهش صفات کلروفیل a، b و کلروفیل کل در گونه سرو ناز شد. تیمار همزمان کروم و snp باعث افزایش صفات کلروفیل b، کاروتنوئید ها، قند ریشه، پرولین و کاهش قند برگ کاج الدار شد ولی باعث کاهش کلروفیل b، کلروفیل کل و قند ریشه سرو ناز شد. به طور کلی می توان گفت غلظت های به کار رفته از عناصر روی و کروم تأثیر منفی بر رشد و متابولیسم سلولی کاج الدار نداشت. بنابراین کاج الدار نسبت به سرو ناز مقاوم تر است. کاربرد snp نیز در جهت کاهش تنش روی و کروم برای دو گونه مورد مطالعه نقش مهمی ایفا نکرده است.