بررسی محتوا و ترکیبات اسانس گیاه رزماری (rosmarinus officinalis l.) طی مراحل مختلف برداشت و تعیین پتانسیل آللوپاتیک آن

این پژوهش به منظور بررسی محتوا و ترکیبات اسانس گیاه دارویی رزماری (rosmarinus officinalis l.) در مراحل مختلف رشد فنولوژیک و تعیین پتانسیل آللوپاتیک اسانس، عصاره-آبی و مخلوط با خاک این گیاه در آزمایشگاه و گلخانه بر جوانه زنی، رشد و نمو دو گیاه باغی و شاخص با نام های شاهی (lepidium sativum) و تربچه (rhaphanus sativus) و دو علف هرز تاج خروس (amaranthus retroflexus) و کاهووحشی (lactuca serriola)، انجام شد. طرح آماری مورد استفاده در آزمایشگاه، آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار و در گلخانه، طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار بود. مراحل رشد فنولوژیک گیاه جهت ارزیابی محتوا و ترکیبات اسانس شامل مرحله گلدهی، تشکیل میوه و رسیدن میوه بودند. نتایج نشان داد که مرحله رسیدن میوه بهترین مرحله برداشت گیاه رزماری برای دستیابی به بالاترین بازده اسانس (15/1 درصد) بود و ترکیب آلفاپینن با دامنه تغییرات %27-25، ترکیب اصلی اسانس، در تمام مراحل رشد و نمو رزماری شناخته شد. در این پژوهش برای اولین بار اسانس گیاه رزماری به منظور فرمولاسیون و دستیابی به یک علف کش طبیعی، با کارایی انکپسوله %99/99 با موفقیت انکپسوله شد. نتایج آزمایشات آللوپاتیک نشان داد که اسانس رزماری در مرحله تشکیل میوه و عصاره آبی در مرحله گلدهی دارای بیشترین اثر بازدارندگی بر جوانه زنی و رشد اولیه گیاهان مورد تیمار بودند. همچنین نتایج نشان دادند، با افزایش غلظت اسانس و عصاره آبی در آزمایشگاه و اسانس انکپسوله شده، عصاره آبی و مخلوط با خاک در گلخانه، تمامی صفات اندازه گیری شده در هر چهار گیاه تربچه، شاهی، تاج خروس و کاهووحشی کاهش یافتند.