مقایسه شاخص های تغذیه ای و فعالیت پروتئولیتیک و آمیلولیتیک گوارشی helicoverpa armigera (hübner) (lepidoptera: noctuidae) روی هیبریدهای مختلف ذرت

چکیده: helicoverpa armigera (hübner) آفت بسیاری از محصولات کشاورزی در ایران و کشورهای مختلف جهان است. این گونه دارای دامنه ی میزبانی وسیع و یکی از عوامل محدود کننده تولید ذرت می باشد. این تحقیق با هدف بررسی وضعیت تغذیه ای و فعالیت پروتئولیتیک و آمیلولیتیک گوارشی h. armigera در واکنش به تغذیه از یازده هیبرید ذرت شامل k47/2-2-1-22-1-1-1 * k19، k3547/3 * k3615/2، k3653/2 * mo17، k3615/2 * k19/1، ksc705، klm77002/10-1-1-1-1-6-1 * k19/1، k47/22-1-22-1-1-1 * a679، k48/3-1-1-3-2-1-1-1 * k18، klm78018/6-1-1-1-3-2 * mo17، ksc720 و ksc704، در دمای 1±25 درجه ی سلسیوس، رطوبت نسبی 5±65 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام شد. نتایج حاصل از شاخص های تغذیه ای بر حسب وزن خشک نشان داد که بیشترین درصد بازدهی تبدیل غذای بلعیده شده (eci) و بازدهی تبدیل غذای هضم شده (ecd) مربوط به لاروهای پرورش یافته روی هیبرید klm78 * mo17 (به ترتیب 10/0±90/4 و 10/0±40/6 درصد) بود. کمترین درصد بازدهی تبدیل غذای بلعیده شده مربوط به تغذیه لاروها روی هیبریدهای k35 * k36 (08/0±80/1 درصد) و k36 * mo17 (09/0±70/1 درصد) و کمترین درصد بازدهی تبدیل غذای هضم شده مربوط به تغذیه لاروها روی هیبرید k35 * k36 (09/0±10/2 درصد) بود. بیشترین فعالیت پروتئولیتیک کل لارو سن چهارم مربوط به هیبرید ksc705 (24/0±85/4 واحد بر میلی گرم) و کمترین آن مربوط به هیبرید k47 * a67 (19/0±34/1 واحد بر میلی گرم) بود. در سن پنجم لاروی بیشترین فعالیت پروتئولیتیک کل مربوط به تغذیه لاروها از هیبرید k47 * k19 (06/0±38/8 واحد بر میلی گرم) و کمترین آن مربوط به تغذیه لاروها از هیبرید k48 * k18 (03/0±24/0 واحد بر میلی گرم) بود. بیشترین فعالیت آمیلازی در سن چهارم مربوط به لارو های پرورش یافته روی هیبرید k36 * mo17 (04/0±17/1 واحد بر میلی گرم) و کمترین آن مربوط به لاروهای تغذیه کرده روی هیبریدهای k48 * k18 (006/0±45/0 واحد بر میلی گرم) و klm78 * mo17 (03/0±42/0 واحد بر میلی گرم) بودند. در سن پنجم لاروی بیشترین فعالیت آمیلازی روی هیبرید k47 * a67 (47/0±49/4 واحد بر میلی گرم) و کمترین آن روی هیبرید k48 *k18 (003/0±54/0 واحد بر میلی گرم) بدست آمد. نتایج حاصل از بررسی شاخص های تغذیه ای و فعالیت آنزیم های گوارشی h. armigera روی هیبریدهای مختلف ذرت نشان داد که ksc705، klm78018/6-1-1-1-3-2 * mo17 و k48/3-1-1-3-2-1-1-1 * k18 مناسب ترین هیبریدها و k3615/2 * k19/1، ksc720، klm77002/10-1-1-1-1-6-1 * k19/1 و k47/22-1-22-1-1-1 * a679 نامناسب ترین هیبرید ها برای آفت بوده اند.