شناسایی و مطالعه اکولوژیکی نرم تنان ماکروبنتیک منطقه بین جزر و مدی جزیره خارک

نام: علیرضا مقطع تحصیلی: کارشناسی ارشد اساتید راهنما: دکتر سید محمد باقر نبوی دکتر محمد علی سالاری علی آبادی نام خانوادگی: شامرادی قهه رشته و گرایش: بیولوژی دریا - بوم شناسی دریا اساتید مشاور: دکتر احمد سواری دکتر عبد العلی موحدی نیا کلید واژه ها : جزیره خارک، منطقه بین جزرومدی، ماکروبنتوز، نرم تنان، تنوع زیستی چکیده هدف از این تحقیق شناسایی و بررسی اکولوژیکی نرم تنان ماکروبنتیک منطقه بین جزرومدی جزیره خارک بود. این پروژه طی 4 فصل سال 1389 و در 5 ترانسکت در طول جزیره انجام گرفت. در هر ترانسکت 3 منطقه فراساحلی، میان ساحلی و فروساحلی بررسی گردید. در هر منطقه فاکتورهای دما، شوری، اسیدیته، اکسیژن محلول، مواد آلی و دانه بندی رسوبات مورد سنجش قرار گرفتند. بیشترین و کم ترین میزان دما به ترتیب در فصول تابستان (28/0 ± 94/35) درجه سانتی گراد و زمستان (391/0 ± 34/18) درجه سانتی گراد و بیشترین و کم ترین میزان شوری به ترتیب در فصول زمستان (14/0 ± 6/44) قسمت در هزار (psu) و بهار (18/0 ± 37) قسمت در هزار (psu) و همچنین بیشترین میزان اکسیژن محلول در فصل پاییز (082/0 ± 26/7) میلی گرم بر لیتر و کم ترین میزان آن در فصل تابستان (051/0 ± 24/5) میلی گرم بر لیتر اندازه گیری شد و تغییرات میزان اسیدیته در کل فصول بین 8 تا 6/8 قرار داشت. از لحاظ دانه بندی رسوبات سواحل جزیره خارک دو منطقه متفاوت وجود داشت یکی صخره ای که شامل مناطق پایین و میان جزرومدی بود و دیگری منطقه رسوبی که قسمت بالای جزرومدی بوده و دامنه ذرات رسوبی آن بین 125/0 تا 2 میلی متر (شن ریز تا ریگ) قرار داشتند. بیشترین درصد مواد آلی کل در فصل تابستان (71/0 ± 63/9) درصد و کم ترین میزان آن در فصل پاییز (15/0 ± 39/3) درصد بدست آمد. به طور کلی 46 گونه نرم تن شناسایی شد که بیشترین تراکم و تنوع در فصل بهار و کم ترین تراکم در فصل زمستان و کم ترین تنوع در فصل تابستان مشاهده گردید. فراوان ترین گونه های نرم تن شناسایی شده در این مطالعه مربوط به گونه های planaxis sulcatus، thais savignyi، cerithium sp.1، nerita adenensis، turbo radiatus، cerithium sp.3، sp.4 cerithium، acmaea profunda و barbatia lacerate بود. از لحاظ فاکتورهای بررسی شده محیطی توسط برنامه cca در منطقه میان جزرومدی اکسیژن محلول و در منطقه بالای جزرومدی دما و اسیدیته بیشترین تأثیر را داشتند همچنین در منطقه پایین جزرومدی دما مهم ترین عامل تأثیرگذار بر توزیع نرم تنان بدست آمد. بین میزان دما با اکسیژن و شوری، مواد آلی با شاخص سیمپسون و اکسیژن محلول و همچنین بین شاخص تنوع شانون با شاخص غنای گونه ای مارگالف همبستگی معنی داری مشاهده گردید.