بررسی مفهومی " زوجیّت" در قرآن کریم

واژه "زوج" به معنای جفت درمقابل طاق و تک و در وضع اولیه اش به معنای قرین،همراه و همنشین است. در تعاریف لغوی به دو موجودی که در کنار یکدیگر قرار گیرند و بر اساس برنامه ای معین،هدفی مخصوص را دنبال کنند،زوج گفته می شود. به این معنا "زوجیت" نوعی رابطه میان دوچیزاست به گونه ای که وجود یکی بدون دیگری موجب اختلال در کارکرداصلی و موردانتظار است. بر این اساس زوجیّت بر دو نوع است: 1- رابطه زوجیّت عام که میان تمام اشیای جهان برقرار است. 2- زوجیّت خاص که به معنای همسری میان زن و مرد و زناشویی است.بررسی موارد کاربرد " زوج " در قرآن،حاکی از این است که این واژه تنها باوجود قرینه لفظی یا مقامی می تواند بر جنسیت مذکر یا مونث دلالت کند. همچنین میان واژه ی "زوج" و واژه های قریب المعنای با آن مانند "امرأه " ، " بعل" و "شفع" رابطه هم معنایی تام وجود ندارد. باید گفت اگر چه قرآن لفظ زوجیّت را در مورد همه ی موجودات به کاربرده،اما در مورد انسان به صورت ویژه از آن یاد کرده است و " رسیدن به سکونت و آرامش"، " همدلی، مودّت و رحمت"، "همسوئی در جهت رشد و کمال" و " تداوم و بقای نسل" را از جمله اهداف مهم زوجیّت و زناشویی برشمرده است. از جمله کارکردهای مهم زوجیّت را نیز می توان " تنظیم رفتار جنسی"، "انس و عاطفه"، " تولید مثل"، "مشروعیت"، " حمایت و مراقبت" و " مهار اجتماعی" برشمرد. بیان این نکته نیز ضروری است که اصل اساسی در ازدواج، مسأله ی " کفویت و همتایی زوجین" می باشد که هم در مذهب و هم در عرف، بر آن تأکید شده است و توجه به این امر موجب تداوم و استحکام خانواده می گردد.